1 nội tạng động vật lọt top thực phẩm tốt nhất thế giới
Nhắc tới các thực phẩm bổ dưỡng, chúng ta thường sẽ nghĩ ngay tới các loại rau củ, trái cây. Đúng là thực phẩm từ thực vật có thể mang lại nhiều lợi ích, nhưng một số sản phẩm từ động vật cũng không kém phần bổ dưỡng.
Tháng 3 năm 2023, chuyên trang ẩm thực Anh BBC Good Food đã đăng tải danh sách 20 thực phẩm tốt nhất thế giới. Không có gì bất ngờ, hầu hết các thực phẩm trong danh sách này có nguồn gốc thực vật, ví dụ như cải xoong (xếp thứ 20), quả lựu (16), hạt dẻ cười (15), hành tây (14), tỏi (7), quả bơ (1)…
Dẫu vậy, danh sách vẫn có sự xuất hiện của một số thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, ví dụ như cá hồi (17), pho mát gouda (8), trứng (6). Đặc biệt, một nội tạng động vật đã lọt vào danh sách 20 thực phẩm tốt nhất thế giới, đó chính là gan (xếp thứ 12).
Gan heo xào hành là món ăn nhiều người ưa thích.
BBC Good Food cho biết gan động vật giàu protein, ít calo và chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu. Do đó, “gan là một trong những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng nhất hiện có”, chuyên trang này đánh giá.
Một điểm cộng khác khiến gan xứng đáng hơn với danh hiệu "siêu thực phẩm" là các chất dinh dưỡng trong gan được cơ thể hấp thụ dễ dàng. Ví dụ, gan chứa vitamin A ở dạng retinol – một dạng vitamin A "hoạt động". Để so sánh, vitamin A từ thực vật phải được chuyển hóa trong ruột để cơ thể có thể sử dụng. Gan cũng chứa dạng vitamin D dễ hấp thụ hơn, đó chính là vitamin D3, theo BBC Good Food.
Ngoài ra, gan cũng là nguồn cung cấp vitamin B ấn tượng bao gồm folate, choline và vitamin B12. Những chất dinh dưỡng này cần thiết cho một số chức năng trong cơ thể và đặc biệt là cho quá trình trao đổi chất.
Cuối cùng, gan cũng rất giàu sắt. Sắt trong gan là sắt haem, đặc biệt tốt trong việc giúp cơ thể dự trữ sắt đầy đủ. Duy trì lượng sắt đầy đủ đặc biệt tốt cho phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt, những người thường thiếu khoáng chất quan trọng này.
Lưu ý khi ăn gan
Theo BBC Good Food, giống như các loại nội tạng khác, gan cung cấp chất béo, chất béo bão hòa và cholesterol. Mặc dù có những lo ngại về các chất dinh dưỡng này, nhưng nếu ăn ở mức độ vừa phải, chúng giúp hỗ trợ một số chức năng và hỗ trợ hấp thụ các vitamin A và D tan trong chất béo.
Những lo ngại khác xung quanh việc tiêu thụ gan liên quan đến việc gan là cơ quan xử lý độc tố. Vì lý do này, bạn nên mua gan có nguồn gốc rõ ràng, nếu có thể, hãy chọn mua gan từ động vật chăn thả tự do hoặc nuôi hữu cơ.
Mật độ dinh dưỡng cao trong gan có nghĩa là một số cá nhân nên hạn chế ăn gan. Một trong những lý do là hàm lượng vitamin A cao. Phụ nữ mang thai nên tránh gan và các sản phẩm từ gan trong thời kỳ mang thai vì quá nhiều vitamin A có thể gây dị tật bẩm sinh, đặc biệt là trong 3 tháng đầu tiên. Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy có thể có mối liên hệ giữa lượng vitamin A hấp thụ cao trong nhiều năm và nguy cơ gãy xương ở phụ nữ sau mãn kinh và nam giới lớn tuổi. Vì lý do này, hai đối tượng này chỉ nên ăn gan và các sản phẩm từ gan không quá một lần một tuần.
Pate gan là thực phẩm phổ biến trên khắp thế giới.
Gan, giống như các loại nội tạng khác, chứa hàm lượng cao các hợp chất tự nhiên gọi là purin. Những người bị bệnh gút gặp vấn đề trong quá trình chuyển hóa các hợp chất này và được khuyên nên hạn chế lượng tiêu thụ.
Trẻ em có nhu cầu dinh dưỡng thấp hơn và vì lý do này, nhóm tuổi này chỉ nên tiêu thụ gan dưới một lần một tuần.
Nếu bạn hoặc một thành viên trong gia đình thuộc một trong những nhóm nên hạn chế tiêu thụ nội tạng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi đáng kể nào về chế độ ăn uống. Khi ăn ở mức độ vừa phải và là một phần của chế độ ăn uống đa dạng, cân bằng, gan có thể đóng góp giá trị dinh dưỡng, BBC Good Food cho biết.
Cách người Việt Nam ăn gan
Gan động vật, đặc biệt là gan lợn, là thực phẩm đã được người Việt Nam sử dụng từ lâu. Các món ăn từ gan được nhiều người Việt yêu thích là gan lợn xào mướp, gan lợn xào hành tây, gan lợn cháy tỏi, pate gan…
Gan lợn xào mướp là món ăn phổ biến của người Việt.
Khi chế biến gan, mọi người cần lưu ý đến vấn đề làm sạch. Theo báo Lao động, có nhiều cách để sơ chế gan hiệu quả, một trong số đó là pha giấm trắng với nước và ngâm gan trong khoảng 30 phút, giúp loại bỏ độc tố và vi khuẩn nhờ vào tính axit của giấm. Cách thứ hai là dùng muối hòa tan trong nước, ngâm gan trong 1-2 giờ để khử khuẩn và loại bỏ vi khuẩn có hại.
Sử dụng sữa tươi không đường cũng là một phương pháp hiệu quả, ngâm gan trong sữa khoảng 30 phút giúp làm sạch và khử mùi. Cuối cùng, mọi người có thể dùng hỗn hợp nước, bột mì, muối và dầu mè. Sau khi thái gan thành lát nhỏ, rửa sạch, bạn ngâm gan vào hỗn hợp này trong 15 phút. Sau đó, chà xát gan với hỗn hợp này rồi rửa sạch. Các phương pháp trên đều giúp gan lợn sạch và an toàn khi chế biến.
