"Xin chào mọi người. Tôi là một người đàn ông vừa trở về sau mười năm làm thuê xứ người. Mười năm đó, tôi không về quê, không dám tiêu xài, tất cả chỉ vì một lời hứa: gửi tiền về xây nhà và lo cho mẹ già, chị gái. Tôi đã sống bằng niềm tin tuyệt đối rằng ở quê nhà, mẹ và chị tôi đang cần mẫn gom góp từng đồng tôi gửi về.
Nhưng cái ngày tôi bước xuống chuyến xe đêm, ôm theo vali chứa đầy hy vọng, tôi lại nhận ra mười năm tuổi trẻ của mình đã bị đánh đổi lấy một sự thật cay đắng, trần trụi và không thể tha thứ. Đây là bức thư tôi viết trong đêm định mệnh ấy, khi tôi đã mất tất cả, trừ nỗi đau..."
Mẹ và chị Hai kính yêu của con,
Con ngồi đây, giữa cái xô bồ, ồn ã của thành phố này, nhưng lòng thì chỉ toàn là hình ảnh ngôi nhà cũ dột nát ở quê mình. Đêm nay lạnh lắm, cái lạnh cắt da, cắt thịt. Nhưng cái lạnh ngoài da này không thấm tháp gì so với cái lạnh buốt giá trong tim con lúc này.
Đúng 10 năm rồi mẹ nhỉ? Mười năm con khăn gói rời làng, mang theo cái lời hứa sẽ làm lụng thật nhiều, gửi tiền về sửa lại nhà, lo cho mẹ già không phải gánh gồng nữa, lo cho chị Hai có một khoản vốn để mở cái tiệm may nho nhỏ như ước mơ. Con đi, không phải vì muốn xa nhà, mà vì cái nghèo nó cứ bám riết lấy mình.
Mười năm...
Con làm đủ thứ nghề, từ bốc vác, phụ hồ, cho đến làm công nhân trong xưởng may đêm ngày. Bàn tay con chai sạn, lưng con còng đi, những vết thương thì đầy người. Có những bữa cơm chỉ dám ăn vội cái bánh mì khô khốc để dành dụm từng đồng. Ở đây, một đồng tiền là một giọt mồ hôi, một giọt nước mắt.
Nhưng con chưa bao giờ thấy khổ, vì mỗi cuối tháng, khi con chuyển tiền về cho mẹ, lòng con lại ấm áp lạ thường. Con luôn nghĩ: "Mẹ và chị Hai đang chờ, tiền này sẽ là nền móng cho tương lai của mình." Con tin tưởng tuyệt đối, không hề nghi ngờ. Con chỉ dặn đi dặn lại: "Mẹ giữ tiền cẩn thận, chờ con về rồi tính toán làm ăn lớn. Chị Hai nhớ ghi chép lại chi tiêu nhé."
Mười năm, con không về. Vì con sợ mình về tay trắng thì lại thành gánh nặng. Con hứa với lòng, khi nào đủ tiền xây nhà, mua đất, con mới dám ngẩng mặt trở về.
Và rồi... ngày ấy cũng đến.
Con gom góp được một khoản tiền, đủ để thực hiện ước mơ bấy lâu. Con mừng lắm. Con bỏ việc, con mua vé về ngay trong đêm. Trên chuyến xe về quê, con đã vẽ ra bao nhiêu viễn cảnh: mẹ sẽ ôm con thật chặt, chị Hai sẽ mừng rỡ khoe căn nhà mới khang trang, rồi cả nhà mình sẽ ngồi quây quần bên mâm cơm ấm cúng.
Nhưng mẹ ơi, chị Hai ơi... cái ngày con về, lại là ngày con bị đánh gục.
Căn nhà cũ vẫn y nguyên, còn dột nát hơn xưa. Mẹ vẫn lam lũ, gánh gồng đi bán rau ngoài chợ. Con ngỡ ngàng hỏi: "Tiền con gửi về... đâu rồi, mẹ?"
Và rồi, con nghe được cái sự thật mà con không bao giờ dám nghĩ tới.
Mẹ nói, mẹ chỉ nhận được một vài lần đầu, sau đó chị Hai bảo tiền để chị ấy giữ, chị ấy lo liệu. Chị Hai... đã không dùng số tiền đó để sửa nhà, không dùng để đầu tư, mà... đã dùng vào những thứ xa hoa, rồi đổ vào những canh bạc đen đỏ, và cuối cùng là vỡ nợ, bỏ xứ đi đâu không ai biết. Số tiền mồ hôi, xương máu, tuổi trẻ của con - tất cả, đã tan biến như bọt biển.
Con đã gục ngã ngay trước bậc cửa nhà mình, mẹ ạ.
Không phải vì mất tiền. Tiền mất thì có thể làm lại. Nhưng cái mất lớn nhất là niềm tin, là mười năm tuổi trẻ con đã đánh đổi bằng cả máu và nước mắt. Mười năm con sống trong ảo vọng, trong khi mẹ già thì vẫn phải cực khổ, còn con thì bị chính người thân của mình phản bội.
Con không giận, không hận... chỉ là thấy đau. Đau đến không thở được. Mười năm xa quê, con luôn có hình ảnh hai người để làm động lực, nhưng hóa ra, chính cái hình ảnh đó lại là một lời nói dối lớn nhất cuộc đời con.
Con không biết phải làm gì bây giờ. Con lại phải đi, vì căn nhà vẫn cần được sửa, mẹ vẫn cần được lo. Nhưng lần đi này, đôi chân con nặng trĩu.
Chỉ là... nếu có một điều con muốn nói: con mong mẹ hãy mạnh mẽ. Còn về chị Hai... con không trách, chỉ mong chị ấy sống tốt.
Con sẽ lại đi. Lần này con đi, con sẽ mang theo cái sự thật này, để nó là bài học xương máu cho con.
Con của mẹ.Người đàn ông đã mất đi mười năm tuổi trẻ.
Bây giờ con sẽ lại ra đi. Mẹ có muốn con tìm kiếm thông tin về chị Hai không, biết đâu con có thể giúp mẹ an lòng hơn một chút?
"Tôi gập bức thư lại, bàn tay run run. Ngoài trời, gió lạnh vẫn rít qua mái nhà dột nát, y hệt như cái cách số phận đã rít qua đời tôi suốt mười năm qua. Tôi nhìn mẹ, người đàn bà tóc bạc đang co ro trong chiếc áo cũ kỹ, và tôi hiểu rằng tôi không thể gục ngã. Tiền mất thì có thể làm lại, nhưng tình thân... đã vĩnh viễn không còn nguyên vẹn. Mười năm làm lụng vất vả, tôi đã tích góp được một tài sản vô giá: lòng tin.
Nhưng mười năm trở về, tôi đã mất đi nó. Tôi lại phải đi, mang theo vết thương này, mang theo sự thật này, để nó là lời nhắc nhở rằng đôi khi, người ta cần phải học cách nhìn về phía trước mà không cần quay đầu lại, không cần một điểm tựa nào ngoài chính bản thân mình. Hành trình làm lại từ đầu có lẽ sẽ cô độc hơn, nhưng ít nhất, nó sẽ là một hành trình chân thật".
