Làm tự do (freelancer) là lựa chọn của không ít người, đặc biệt là Gen Z. Sau vài năm gắn bó với đời sống công sở, có người chọn nghỉ việc - không phải để buôn bán kinh doanh, vẫn đi làm thuê thôi nhưng dưới hình thức “remote”: Không bắt buộc đến công ty, không bắt buộc check-in, check-out.
Nếu thu nhập tốt và ổn định, hẳn nhiều người sẽ nghĩ lựa chọn làm tự do là quá lý tưởng. Tuy nhiên, thực tế không phải lúc nào cũng đúng như những gì chúng ta kỳ vọng. Cuộc sống mà, làm gì có chuyện gì hoàn hảo tuyệt đối bao giờ…

Ảnh minh họa
Cô gái 24 tuổi hối hận vì lựa chọn làm tự do dù thu nhập khá tốt
Mới đây, trong một cộng đồng chia sẻ kinh nghiệm quản lý tài chính, một cô gái đã trải lòng về tình cảnh có phần bế tắc của bản thân sau 1 năm nghỉ việc văn phòng, để làm tự do.
Cô viết: “Em là nữ, đi làm được 2 năm. Hiện tại em làm tự do, công việc khá nhàn, chỉ làm vài tiếng/ngày thu nhập khoảng 20 triệu. Em cũng có khoản tiết kiệm 150 triệu.
Dạo gần đây em rất stress vì không kiếm được việc văn phòng phù hợp. Hồi mới ra trường, em không có định hướng tốt và chỉ làm các việc không đúng với mong muốn bây giờ, thu nhập hồi đó 10 triệu. Giờ em muốn tìm việc nhưng 24 tuổi rồi, ít nơi nhận thực tập hay người mới chưa có kinh nghiệm ở độ tuổi của em lắm.
Giờ em thấy hối hận vì đã bỏ làm văn phòng để làm tự do, đáng lẽ em nên làm cả 2. Hiện tại em thực sự rất stress, phần vì không tìm được việc, phần vì cả ngày không gặp gỡ ai, không giao tiếp với ai. Có thể làm tự do lương cao hơn và thoải mái hơn, nhưng về lâu dài thì em cảm thấy rất mông lung.
Em thấy các bạn em làm văn phòng, có người giờ cũng lên leader rồi, thấy mọi người đăng ảnh đi làm, đi ăn, đi du lịch với đồng nghiệp,... mà em thấy bản thân tệ quá. 24 tuổi như này có phải thất bại không mọi người? Mọi người cho em lời khuyên với”.

Ảnh minh họa
Trong phần bình luận của bài đăng, phần lớn mọi người đều động viên cô gái này. Rõ ràng 24 tuổi vẫn còn là rất trẻ để bắt đầu, kể cả có sai thì cũng chưa muộn để sửa sai. Hiện tại, thu nhập của cô vẫn ổn, lại có tiền tiết kiệm, tình hình cũng không phải quá “bết bát” nên không có gì đáng để gọi là thất bại.
“Mình 24 tuổi làm văn phòng thu nhập 11 triệu, cố làm thêm việc khác nữa được thêm 12 triệu, tổng là 23 triệu/tháng nhưng 2 năm rồi không tiết kiệm được đồng nào đây. Đọc bài của bạn mình thấy bạn rất ổn ấy, ít nhất là giỏi hơn mình. Không có gì gọi là thất bại đâu. Mình nghĩ bạn đừng áp lực bản thân quá. Giờ cái bạn cần là môi trường làm việc thôi, cố rải CV kiểu gì cũng tìm được nơi phù hợp thôi” - Một người động viên.
“Trước đây anh cũng mơ được làm freelancer/remote, mà đến lúc làm được vài tháng xong thấy chán vì không có đồng nghiệp, không có tương tác thật gì cả, cả ngày cứ lủi thủi 1 mình nên chán. Nên bạn nào phải thực sự là hướng nội 100% hoặc tự tin không cần người dẫn dắt vẫn tự phát triển được, thì mới nên nghĩ tới việc làm tự do. Còn lại thì đi làm văn phòng vẫn tốt hơn” - Một người bày tỏ quan điểm.
“Mình cũng đang làm tự do, thu nhập khoảng 7-15 triệu tùy tháng, so với lương văn phòng cũng không phải quá thấp, nhưng mà mình cũng thấy mông lung quá, cũng đang tính đi xin việc như bạn đây” - Một người chung cảnh ngộ chia sẻ.
Chuyện đi làm: Không phải chỉ cần “có tiền” là đủ?!
Nhiều người nghĩ rằng: “Làm gì chẳng được, có thu nhập ổn là được”. Điều đó có thể đúng với những người đã có nhiều trải nghiệm - cả trong công việc lẫn trong cuộc sống, hoặc những người có định hướng rõ cho bản thân.
Nhưng với những còn vẫn còn mông lung về sự nghiệp, câu chuyện sẽ không đơn giản như vậy.

Ảnh minh họa
Giống như tâm sự của cô gái phía trên: Làm tự do vẫn có tiền nhưng vẫn thấy không ổn, vì không thể tự định hướng bản thân mà cũng chẳng biết tâm sự với ai, hay phải “theo” ai để học hỏi.
Tình trạng ấy cũng chính là “mặt trái” của quyết định làm việc tự do. Chúng ta đi làm vì tiền, đương nhiên, như đó chưa bao giờ là mục tiêu duy nhất. Có những giá trị khác - rất quan trọng, mà chỉ khi đi làm văn phòng, chúng ta mới có được.
1 - Môi trường để học hỏi, phát triển
Đi làm văn phòng, bạn sẽ được tiếp xúc trực tiếp với quy trình làm việc chuyên nghiệp, từ cách tổ chức cuộc họp, quản lý dự án, đến cách giải quyết vấn đề phát sinh. Những kiến thức này không thể tìm thấy trong sách vở hay các khóa học online và đương nhiên, cũng khó có được nếu làm việc tự do.
Chưa kể, khi đi làm văn phòng, bạn cũng được học hỏi liên tục từ đồng nghiệp và cấp trên. Dù bạn được giao những công việc nhỏ nhất, đó cũng là cơ hội để bạn quan sát cách người khác xử lý tình huống, cách họ giao tiếp, và cách họ đưa ra quyết định. Mỗi cuộc trò chuyện, mỗi buổi training, mỗi dự án đều là một bài học.
Môi trường công sở có thể không phải lúc nào cũng dễ thở, cũng tự do thoải mái, nhưng chính điều đó lại thúc đẩy bạn không ngừng cập nhật kiến thức, rèn luyện kỹ năng và tiến bộ hơn mỗi ngày.
2 - Có người định hướng, dẫn dắt
Một trong những giá trị vô giá của việc đi làm văn phòng khi còn trẻ là cơ hội được làm việc dưới sự dẫn dắt của những người có kinh nghiệm – những mentor thực thụ. Họ không chỉ là cấp trên, mà còn là người định hướng, truyền đạt kiến thức chuyên môn, chia sẻ kinh nghiệm và chỉ ra những sai lầm mà bạn cần tránh.

Ảnh minh họa
Trong giai đoạn đầu sự nghiệp, việc có một người hướng dẫn là cực kỳ quan trọng. Họ có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về ngành nghề, xây dựng lộ trình phát triển cá nhân, và thậm chí là hỗ trợ bạn vượt qua những khó khăn về tâm lý khi mới bắt đầu. Những lời khuyên, sự góp ý thẳng thắn từ người đi trước có thể giúp bạn rút ngắn thời gian thử và sai rất nhiều, đồng thời truyền cảm hứng và động lực để bạn không ngừng nỗ lực.
Trong khi đó, nếu làm việc tự do khi vẫn còn là “một tấm chiếu mới”, bạn sẽ phải tự mình mày mò, tự mình sửa sai, quá trình này có thể kéo dài và tốn kém hơn rất nhiều về thời gian và công sức.
3 - Mở rộng networking
Đi làm văn phòng là cách nhanh nhất và hiệu quả nhất để xây dựng mạng lưới mối quan hệ trong công việc. Bạn sẽ tiếp xúc hàng ngày với đồng nghiệp, cấp trên, đối tác, và khách hàng. Mỗi mối quan hệ này đều có thể trở thành cơ hội tiềm năng trong tương lai.
Những người đồng nghiệp cùng trang lứa có thể là bạn bè, là đối tác sau này. Cấp trên có thể là người giới thiệu bạn đến những cơ hội mới. Đối tác và khách hàng có thể mở ra những cánh cửa mà bạn không bao giờ nghĩ tới. Mạng lưới này không chỉ giúp ích cho con đường sự nghiệp mà còn mang lại những giá trị phi vật chất khác như sự hỗ trợ, chia sẻ kiến thức, và thậm chí là những mối quan hệ cá nhân bền chặt.
Vậy nên nếu còn trẻ, còn đang mông lung với tương lai của chính mình, thiết nghĩ, bạn không nên từ chối lựa chọn đi làm văn phòng. Chúng ta sẽ được nhiều hơn mất, đó là điều chắc chắn. Cứ đi làm, cứ cọ sát, cứ va vấp để bản thân trưởng thành, rồi đến khi đã chắc chắn về định hướng nghề nghiệp trong tương thì chuyển sang làm tự do. Lúc đó cũng chưa muộn mà, đúng không?