Trong bối cảnh bệnh sởi nguy cơ gia tăng trên cả nước, Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế tiếp tục đưa ra khuyến cáo phòng chống dịch.
Bệnh sởi lây lan chủ yếu qua đường không khí khi người mắc bệnh ho hoặc hắt hơi. Để ngăn chặn dịch sởi, tỷ lệ miễn dịch cộng đồng cần đạt ít nhất 95%. Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều trẻ chưa được tiêm chủng đầy đủ, làm tăng nguy cơ bùng phát dịch.
Bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, loét giác mạc, viêm não, thậm chí dẫn đến tử vong. Đáng lưu ý, bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, trong khi tiêm vaccine là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất.
Vaccine là công cụ cần thiết để kiểm soát dịch sởi. (Ảnh: G.L)
Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế khuyến cáo người dân đưa trẻ từ 9 tháng đến 2 tuổi chưa tiêm hoặc tiêm chưa đủ 2 mũi vaccine phòng sởi đi tiêm đầy đủ, đúng lịch. Các nhóm tuổi khác (6-9 tháng, 1-10 tuổi) cần tham gia chiến dịch tiêm chủng theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Cha mẹ không để trẻ tiếp xúc gần với người nghi mắc sởi, đeo khẩu trang nơi đông người và rửa tay thường xuyên bằng xà phòng khi chăm sóc trẻ. Phụ huynh hãy chăm sóc vệ sinh thân thể, mũi, họng, mắt và răng miệng hàng ngày; đảm bảo dinh dưỡng và giữ ấm cho trẻ.
Nhà trẻ, trường học cần giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng, khử trùng đồ chơi, dụng cụ học tập và phòng học bằng các chất sát khuẩn thông thường. Khi trẻ có dấu hiệu sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban, cha mẹ cần nhanh chóng cách ly và đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, tư vấn điều trị.
Tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương về phòng chống dịch sởi, Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm đến nay ghi nhận khoảng 40.000 ca nghi sởi và 5 ca tử vong liên quan đến sởi.
Theo ông Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Phòng bệnh, ba nguyên nhân khiến dịch gia tăng trong năm nay, trong đó, tốc độ tiêm chủng thấp là nguyên nhân chính. Trong hai năm đại dịch COVID-19, tỷ lệ tiêm chủng giảm mạnh, cùng với thời gian qua thiếu vaccine sởi - rubella trong Chương trình tiêm chủng mở rộng nên tỷ lệ tiêm chủng đạt thấp.
Việt Nam cũng đang vào chu kỳ dịch sởi 5 năm một lần. Hai đợt dịch sởi gần nhất là vào năm 2019 và 2014. Riêng năm 2014, hơn 110 trẻ tử vong do bệnh sởi. Một năm Việt Nam có khoảng 1,5 triệu trẻ sinh ra. Với kịch bản tỷ lệ tiêm vaccine sởi đạt 90-95%, thì 5-10% trẻ không được tiêm chủng. Tích lũy, sau 4-5 năm sẽ có khoảng gần một triệu trẻ có nguy cơ mắc sởi. Con số này có thể lây lan cho nhóm chưa đến tuổi tiêm chủng và chưa có miễn dịch với bệnh.
Bệnh sởi lây truyền rất nhanh qua đường hô hấp, 90% người chưa có miễn dịch sẽ bị mắc bệnh nếu tiếp xúc gần với bệnh nhân sởi và trung bình một người mắc bệnh có thể lây cho 12-18 người khác.
Với những yếu tố này cùng với giai đoạn chuyển mùa, các chuyên gia đánh giá thời tiết thay đổi bất thường như hiện nay sẽ tạo điều kiện cho các loại mầm bệnh phát triển, lây lan của các tác nhân gây bệnh, đặc biệt là bệnh sởi.
Bộ Y tế chỉ đạo các địa phương triển khai quyết liệt biện pháp phòng chống bệnh sởi từ cuối năm 2024, song đến nay tình hình vẫn ở mức cao và có nguy cơ tiếp tục gia tăng.
