Bộ Tài chính nói lý do một số xã chưa chi lương tháng 8

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: Bộ Tài chính.

Ngày 9/9, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Tài chính phiên họp chuyên đề tháng 9, nhằm cho ý kiến đánh giá tình hình triển khai thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Triển khai nghiêm túc chỉ đạo của Trung ương

Báo cáo tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Kinh tế địa phương và lãnh thổ Lê Thành Quân cho biết Bộ Tài chính đã khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ được giao, ban hành quyết định phân công, công điện đôn đốc, đồng thời trình các cấp thẩm quyền 6 Luật, 5 Nghị định và ban hành 7 Thông tư nhằm phân quyền, phân cấp, phân thẩm quyền trong lĩnh vực tài chính để thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Bộ cũng rà soát hệ thống pháp luật để đề xuất bổ sung 8 dự án Luật vào Chương trình lập pháp 2025 dự kiến trình tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV theo trình tự, thủ tục rút gọn về các lĩnh vực tài sản công, thống kê, tài chính - ngân sách, đầu tư công, quản lý giá, dự trữ nhà nước, lĩnh vực đấu thầu, lĩnh vực quy hoạch.

Song song, Bộ Tài chính tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ địa phương. Bao gồm các khóa đào tạo, hướng dẫn bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến đối với các địa phương; tổ chức 2 cuộc họp trực tuyến toàn quốc với các địa phương trong tháng 7; tập huấn cho 2.800 cán bộ đăng ký kinh doanh tại 15 địa phương, cũng như đào tạo trực tuyến về quản lý tài sản công cho cấp xã trên cả nước.

Bộ Tài chính đã tổ chức hội nghị tại 34 Thuế tỉnh, thành và 350 cơ sở nhằm hướng dẫn thực hiện thủ tục hành chính theo mô hình mới.

Ông Lê Thành Quân, Vụ trưởng Vụ Kinh tế địa phương và lãnh thổ báo cáo tại Hội nghị. Ảnh: Bộ Tài chính.

Về ngân sách, 33/34 địa phương đã ban hành Nghị quyết phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi. Đến ngày 5/9, có 55.293 đơn vị cấp xã (chiếm 99%) đã mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, 54.077 đơn vị (chiếm 96,6%) đã thực hiện chi lương tháng 8.

Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ hỗ trợ 27 địa phương với 3.119 tỷ đồng cho nhu cầu thiết yếu, phục vụ trực tiếp việc tổ chức vận hành đơn vị hành chính cấp xã, và đang xem xét bổ sung 12,8 tỷ đồng cho 5 địa phương số hóa tài liệu lưu trữ cấp huyện.

Còn 552 đơn vị thuộc cấp xã chưa mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, chiếm 0,99% tổng số đơn vị. Số các đơn vị thuộc cấp xã chưa chi lương tháng 8 là 1.768 đơn vị, chiếm 3,38% tổng số các đơn vị.

“Nguyên nhân chủ yếu là do các đơn vị chưa gửi hồ sơ ra Kho bạc Nhà nước đề nghị mở tài khoản và chưa gửi hồ sơ đề nghị chi lương tháng 8”, đại diện Bộ Tài chính cho biết.

Về tình hình bố trí trụ sở làm việc, các địa phương đã ban hành quyết định phê duyệt phương án bố trí, sắp xếp trụ sở làm việc cho xã, phường, đặc khu, đảm bảo hoạt động thông suốt.

Nguyên tắc chung là tận dụng tối đa trụ sở hiện có, ưu tiên bố trí tập trung hoặc hoán đổi với các đơn vị trên địa bàn. Nhiều trụ sở cấp huyện cũ được tận dụng cho cấp xã mới, đồng thời các địa phương cân đối nguồn lực để cải tạo, sửa chữa, tập trung vào những nơi thường xuyên tiếp nhận và giải quyết thủ tục cho người dân, doanh nghiệp.

Bộ Tài chính đã thành lập Tổ thường trực, công khai đường dây nóng để hỗ trợ địa phương; đăng tải đầy đủ tài liệu hỏi đáp về tổ chức chính quyền 2 cấp trên Cổng thông tin điện tử; ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, giải đáp 98 kiến nghị.

Bộ cũng tổ chức 6 đoàn công tác trực tiếp kết hợp trực tuyến với 34 địa phương, trả lời 151 câu hỏi nhằm tháo gỡ vướng mắc trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành mô hình mới.

Khó khăn chủ yếu ở khâu tổ chức thực hiện

Các ý kiến tại hội nghị cho rằng vướng mắc trong việc thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tập trung ở khâu tổ chức. Một số cán bộ cơ sở chưa nắm rõ hướng dẫn, còn lúng túng khi áp dụng phân cấp, phân quyền.

Ở nhiều xã, cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin thiếu thốn, công chức bị quá tải, đặc biệt là thiếu nhân sự tài chính - kế toán, khiến nhiều đơn vị chưa thể mở tài khoản Kho bạc hay thực hiện chi ngân sách.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Bộ Tài chính.

Kết luận hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh với trách nhiệm được giao, ngành Tài chính cần tiếp tục nỗ lực hỗ trợ các địa phương tháo gỡ vướng mắc, dù thuộc thẩm quyền của địa phương nhưng vẫn phải có sự đồng hành, nhất là khi bộ máy và nhân sự ở cơ sở chưa ổn định.

Về thể chế, Bộ trưởng chỉ đạo Vụ Pháp chế rà soát, tham mưu, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để các địa phương triển khai thực hiện; hướng dẫn, hỗ trợ địa phương triển khai các nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền trong giai đoạn hiện nay.

Kho bạc Nhà nước đôn đốc các địa phương chỉ đạo các đơn vị sử dụng ngân sách trên địa bàn khẩn trương thực hiện việc mở tài khoản theo quy định để thực hiện chi ngân sách, đặc biệt là chi trả tiền lương, chế độ chính sách, an sinh xã hội và đầu tư phát triển.

Vụ Ngân sách Nhà nước rà soát, đánh giá lại kinh phí thực tế, cần thiết cho các hoạt động của mô hình mới để đề xuất cấp bổ sung ngân sách kịp thời. Hướng dẫn địa phương về thực hiện mua sắm, về thu, chi tài chính, ngân sách.

Cục Quản lý công sản tổ chức khai thác hiệu quả cơ sở vật chất hiện có, tránh lãng phí, song cũng không để khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất. Cục Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số đẩy nhanh việc tích hợp, kết nối hệ thống phần mềm quản lý ngành dọc với hệ thống dùng chung của địa phương, bảo đảm đồng bộ, tránh gián đoạn thông tin trong vận hành thực tế.

Trường Bồi dưỡng Kinh tế - Tài chính xây dựng cẩm nang hướng dẫn, thường xuyên và liên tục tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức cấp xã ở các lĩnh vực chuyên ngành tài chính đầu tư để kịp thời cập nhật các quy định mới, nâng cao kỹ năng thực hiện công vụ.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng chỉ đạo trong tuần tới, Vụ Kinh tế địa phương và lãnh thổ làm đầu mối, phối hợp với Kho bạc Nhà nước, Vụ Ngân sách Nhà nước và các đơn vị có liên quan lựa chọn một số địa phương đang có tồn đọng lớn, tình trạng triển khai trì trệ để tổ chức đoàn công tác trực tiếp xuống cơ sở, để nắm bắt tháo gỡ khó khăn tại chỗ và triệt để.