Từ ngày 1/7/2025, đề án sáp nhập tỉnh thành trên cả nước chính thức có hiệu lực. Theo đó, 63 tỉnh thành sẽ còn lại 34 sau khi thực hiện việc sắp xếp lại địa giới hành chính. Đây là một thay đổi có quy mô lớn, kéo theo hàng loạt điều chỉnh trong hệ thống hành chính, giao thông, giáo dục, du lịch, thương mại... Và trong đó còn bao gồm cả cả lĩnh vực... ẩm thực.
Ngay từ trước thời điểm sáp nhập, cư dân mạng đã rôm rả bàn tán: các món đặc sản từng gắn liền với tên tỉnh giờ đây sẽ được gọi thế nào? Dù chỉ là cách gọi vui, nhưng hàng loạt cái tên mới đã được dân tình sáng tạo ra, nghe lạ tai mà không ít người phì cười.
Khi đặc sản "đổi hộ khẩu": Dân mạng thi nhau gọi tên mới
- Vải Bắc Giang, Hải Dương - một trong những đặc sản nổi bật nhất của mùa hè - được dân mạng đề xuất tên gọi thành vải Bắc Ninh và vải Hải Phòng.
- Tương tự như vậy, bánh đậu xanh Hải Dương giờ bỗng trở thành bánh đậu xanh Hải Phòng, nghe lạ tai nhưng cũng khá... xuôi tai.
Đặc sản vải thiều (Ảnh minh hoạ, nguồn: Internet)
- Bánh cáy Thái Bình - vốn là món quà quê nổi tiếng - được gắn mác mới: bánh cáy Hưng Yên sau khi 2 địa phương hợp nhất.
- Cụm 3 tỉnh Hà Nam - Nam Định - Ninh Bình sáp nhập thành Ninh Bình khiến đặc sản như xíu páo, kẹo sìu châu, cá kho làng Vũ Đại... đồng loạt được "đặt lại tên" gắn với Ninh Bình.
Cá kho làng Vũ Đại
- Miến dong Na Rì, tôm chua Ba Bể cùng những đặc sản nổi bật của Bắc Kạn giờ cũng được gọi là đặc sản Thái Nguyên.
- Tương tự, phở chua Hà Giang, bánh tam giác mạch sau khi Hà Giang sáp nhập vào Tuyên Quang cũng được nhiều người nỏi đùa là "chuyển hộ khẩu".
- Dừa, kẹo dừa Bến Tre - từng là thương hiệu nổi danh khắp nước - nay có thể gọi thành dừa Vĩnh Long, kẹo dừa Vĩnh Long, khiến không ít người... ngơ ngác.
- Những cái tên "quen mặt" như bánh khọt Vũng Tàu, măng cụt Bình Dương cũng bắt đầu được gọi thành đặc sản TP.HCM sau khi 2 địa phương này được sáp nhập vào TP.HCM.
Và cứ thế, nhiều đặc sản của các địa phương như hạt điều Bình Phước được gọi thành hạt điều Đồng Nai, nhãn da bò Bạc Liêu thành nhãn da bò Cà Mau... và danh sách còn kéo dài.
Kẹo dừa Bến Tre (Ảnh: xusodua)
Tên có thể đổi nhưng hương vị vẫn nguyên, và đặc sản vẫn là niềm tự hào của ẩm thực Việt
Tất nhiên, đây mới chỉ là những cái tên mang tính hài hước mà cư dân mạng nghĩ ra để bàn luận cho vui. Thực tế, việc đổi tên địa phương không bắt buộc phải thay đổi tên gọi các món đặc sản, nhất là khi nhiều món đã trở thành thương hiệu lâu năm, gắn với văn hoá, lịch sử và ký ức của người dân. Trong khi nhiều người bắt đầu gọi vui các món đặc sản bằng tên gọi mới, thì cũng có những người cho biết vẫn quen gọi với tên gọi cũ hơn.
Bánh đậu xanh - đặc sản nổi tiếng của Hải Dương
Bánh cáy - đặc sản Thái Bình
Dù vậy, không thể phủ nhận rằng việc này cũng mở ra những cuộc trò chuyện thú vị về ẩm thực Việt Nam. Nếu nhìn lại, mới thấy ẩm thực Việt thực sự vô cùng phong phú. Không chỉ 34 tỉnh thành mà từng xã, từng huyện, từng vùng quê đều có những món ăn "gọi tên là nhớ" - từ món ăn đường phố đến đặc sản tiến vua. Dù tên gọi có thay đổi hay không, thì chính những món ăn ấy vẫn là cách rõ ràng và sinh động nhất để nhận diện vùng đất, con người và văn hoá địa phương.
Vậy nên, dù sau ngày 1/7 có đổi tên gọi các món ăn này hay không, thì tình yêu dành cho những đặc sản như vải thiều, bánh đậu xanh, bánh cáy, dừa, bánh khọt... vẫn luôn nguyên vẹn. Đôi khi chỉ cần nghe tên món ăn là cả một vùng đất thân thương lại hiện ra.
