Chuyên gia Anh hiến kế để TP.HCM trở thành trung tâm tài chính quốc tế

TP.HCM đang thúc tiến độ xây dựng trung tâm tài chính quốc tế. Ảnh: Quỳnh Danh.

Chiều 17/9, tọa đàm “Hợp tác Việt Nam - Vương quốc Anh về dịch vụ Tài chính: Xây dựng nền tảng cho Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam tại TP.HCM” đã diễn ra tại TP.HCM.

Tại đây, giới chuyên gia Việt Nam và Anh đã bàn luận sâu những vấn đề liên quan đến thiết lập nền tảng pháp lý dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế, hoàn thiện cơ chế giải quyết tranh chấp, các mô hình quản trị, giám sát hiệu quả; phát triển hạ tầng thị trường tài chính và tạo ra một hệ sinh thái thuận lợi cho các lĩnh vực mới như fintech, tài chính xanh và phát triển nguồn nhân lực.

Đây là những đóng góp, đề xuất được Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Dũng đánh giá là cơ sở để TP.HCM xây dựng thành công trung tâm tài chính quốc tế.

Với kỳ vọng trong tương lai trung tâm tài chính quốc tế TP.HCM sẽ là một trung tâm công nghệ tài chính hiện đại, lãnh đạo TP xác định AI và Blockchain là hai trụ cột công nghệ chủ đạo.

Trên nền tảng công nghệ này, trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM sẽ phát triển các sản phẩm và dịch vụ tài chính tiên tiến bao gồm các sàn giao dịch đa tài sản; dịch vụ ngân hàng số, thanh toán xuyên biên giới đa tiền tệ dựa trên công nghệ blockchain; nền tảng quản lý tài sản và đầu tư số hóa; các sản phẩm tài chính xanh và bền vững; các trung tâm fintech sandbox...

“Với định hướng này, trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM sẽ không chỉ là nơi giao dịch tài chính, mà còn là một hệ sinh thái toàn diện”, ông Dũng khẳng định.

Trung tâm tài chính quốc tế TP.HCM nên áp dụng luật như thế nào?

Đây là một trong những vấn đề được giới chuyên gia quan tâm và góp ý sâu cho TP.HCM. Theo Thẩm phán Tòa phúc thẩm Anh và xứ Wales Richard Snowden, ông ủng hộ việc Việt Nam áp dụng Thông Luật (Common Law) và bổ nhiệm các thẩm phán độc lập, giàu kinh nghiệm để giải quyết tranh chấp trong một trung tâm tài chính quốc tế.

Ông Richard Snowden, Thẩm phán Tòa phúc thẩm Anh và xứ Wales phát biểu tại tọa đàm chiều 17/9. Ảnh: BTC.

Thẩm phán Richard Snowden đưa ra các nguyên tắc cốt lõi giúp Thông Luật trở nên hấp dẫn với giới kinh doanh quốc tế.

Các nguyên tắc bao gồm tự do hợp đồng, cho phép các bên thỏa thuận và tòa án tôn trọng quyền tự quyết của các bên; tính chắc chắn để tạo ra phán quyết rõ ràng, có thể dự đoán được các giao dịch trong tương lai; và tính linh hoạt.

Theo vị thẩm phán, tính linh hoạt thoạt nghe có vẻ mâu thuẫn với nguyên tắc “chắc chắn”. Tuy nhiên, ông giải thích tính linh hoạt là việc tòa án điều chỉnh luật để thích ứng với những đổi mới trong kinh doanh và công nghệ. Các thẩm phán Thông Luật có thể áp dụng các nguyên tắc hiện có để giải quyết những vấn đề mới phát sinh.

“Thông Luật đã chứng minh hiệu quả trên toàn cầu, với nhiều trung tâm tài chính quốc tế mới thành lập đều chọn áp dụng và mời các thẩm phán có kinh nghiệm để đảm bảo sự tin cậy và hiệu quả trong giải quyết tranh chấp”, ông Richard Snowden nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, ông Andrew Oldland, Trưởng nhóm công tác Trung tâm tài chính quốc tế của TheCityUK, nhấn mạnh hệ thống pháp lý và cơ chế quản lý độc lập là nền tảng then chốt cho sự thành công của một trung tâm tài chính quốc tế.

Theo ông, ở giai đoạn đầu, Việt Nam có thể chưa thành lập được ngay một cơ quan quản lý hoàn toàn độc lập mà vẫn dựa trên các tổ chức hiện có, nhưng đây là hướng đi tất yếu theo thời gian.

"Chìa khóa" cho trung tâm tài chính quốc tế TP.HCM

Hiện, Việt Nam là một trong số ít quốc gia vẫn sử dụng hệ thống chuẩn mực kế toán riêng là VAS, trong khi VAS có mức độ tương thích rất thấp với IFRS - Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế được nhiều nước trên thế giới áp dụng.

Bà Lâm Thị Ngọc Hảo, Trưởng phòng Khách hàng và Thị trường chuyển đổi doanh nghiệp, KPMG Việt Nam dẫn chứng các trung tâm tài chính thành công tại Trung Quốc, Singapore đều áp dụng IFRS, nhằm đảm bảo tính minh bạch và khả năng so sánh toàn cầu.

Từ thực tế này, đại diện KPMG Việt Nam đặt vấn đề: “Trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM ‘sinh sau đẻ muộn’, vậy làm sao thu hút được các nhà đầu tư toàn cầu?”. Theo bà, lời giải nằm ở việc Việt Nam cần sớm áp dụng IFRS.

Vị này chỉ ra sự khác biệt giữa 2 hệ thống đã tạo ra rào cản lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam muốn áp dụng IFRS, chủ yếu do vấn đề về thuế yêu cầu tuân thủ VAS, buộc các công ty phải duy trì 2 hệ thống sổ sách kế toán song song.

Để giải quyết vấn đề này và thúc đẩy việc áp dụng IFRS, TP.HCM cần có những thay đổi trong luật pháp để đồng bộ hóa quy định thuế với IFRS và đầu tư vào đào tạo nhân sự.

Cũng tại tọa đàm, các chuyên gia Anh nhấn mạnh một yếu tố khác quyết định sự thành công của trung tâm tài chính quốc tế là con người.

TP.HCM cần chú trọng đầu tư một hệ thống giáo dục với chương trình đào tạo tiêu chuẩn toàn cầu. Ảnh minh họa: BUV.

Ông Ren Varm, Giám đốc ACCA khu vực Đông Nam Á lục địa dẫn chứng sự thành công của Dubai, Singapore khi đầu tư bài bản vào giáo dục và đào tạo lực lượng lao động có khả năng thích ứng và lãnh đạo.

“Mục tiêu quan trọng của TP.HCM là đầu tư vào con người như cách TP.HCM đầu tư vào hạ tầng”, đại diện ACCA nhấn mạnh.

Theo ông Ren Varm, TP.HCM cần bắt đầu từ việc xây dựng một hệ thống giáo dục với chương trình đào tạo tiêu chuẩn toàn cầu, giảng viên có năng lực giảng dạy về những lĩnh vực mới như ESG, Fintech... Khi đi đúng hướng, TP.HCM hoàn toàn có thể trở thành nguồn cung nhân lực cho toàn cầu.

Ông Ren Varm cũng gợi mở tầm nhìn đến năm 2030, lực lượng tài chính quốc tế tại TP.HCM không chỉ ở mức “biết” về AI mà phải sử dụng thành thạo AI để phân tích dữ liệu và đưa ra quyết định chiến lược, chuyển đổi từ kế toán cơ bản sang dự báo xu hướng, báo cáo rủi ro bền vững và hoạch định tương lai.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng hiến kế cho TP.HCM về việc đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng và môi trường sống hấp dẫn, bao gồm: hạ tầng công nghệ thông tin (IT), giao thông thuận tiện để di chuyển nhanh chóng đến sân bay, và nơi ở cho các chuyên gia để thu hút các doanh nhân và chuyên gia quốc tế đến sống và làm việc.

Về môi trường sống, Trưởng nhóm công tác Trung tâm tài chính quốc tế của TheCityUK khẳng định: “Cả TP.HCM và Đà Nẵng đều có sẵn thế mạnh này, và đây là một lợi thế không phải trung tâm nào trên thế giới cũng có được”.