Tranh cãi về dải lòng se điếu dài 40m
Ngày 5/5, một đoạn clip được chia sẻ trên TikTok của tài khoản Ngô Quyền Thế đã thu hút hàng triệu lượt xem và hàng ngàn lượt bình luận. Nội dung video ghi lại hình ảnh một dải lòng se điếu được chủ quán trải dài ước tính tới 40 mét, khiến nhiều người phải trầm trồ. Không ít cư dân mạng nhầm tưởng đây là buổi lễ… cắt băng khánh thành lòng lợn.
Để chứng minh không hề có sự nối ghép, chủ quán đã quay cận cảnh từng đoạn lòng với sự hỗ trợ của cả chục nhân viên để đo chiều dài. Theo ước tính, mỗi bước chân của anh dài khoảng 1,3m và phải bước tới gần 30 bước để đi hết một dải lòng.
Dải lòng se điếu được chủ quán trải dài ước tính tới 40 mét - Ảnh cắt từ clip
Ngay sau đó, một cuộc tranh cãi lập tức nổ ra khi nhiều người hoài nghi về tính xác thực và cho rằng đây chỉ là chiêu trò "câu khách". Chưa kể, thời gian gần đây, "lòng se điếu" trở thành từ khóa cực hot trên mọi nền tảng mạng xã hội, đang bị nghi ngờ sử dụng hóa chất để "phù phép".
Trước làn sóng quan tâm của dư luận, cùng ngày 5/5, đầu bếp Võ Quốc, người từng kêu gọi cộng đồng "dừng ăn lòng se điếu" tiếp tục lên tiếng trên Facebook cá nhân. Đầu bếp này khẳng định "lòng se điếu thật" cực kỳ hiếm, không thể xuất hiện đại trà ngoài thị trường như hiện nay. Theo đầu bếp Võ Quốc, có người làm nghề giết mổ 30 đến 50 năm cũng xác nhận loại lòng này rất khó tìm, không phải con lợn nào cũng có.
Đầu bếp Võ Quốc đưa ra "kèo thưởng" lên tới 1 tỉ đồng cho bất kỳ ai chứng minh được lòng se điếu thật, tươi, lấy trực tiếp từ lò mổ - Ảnh cắt từ video FB Vo Quoc
Để làm rõ thực hư, ông Võ Quốc đưa ra "kèo thưởng" lên tới 1 tỉ đồng cho bất kỳ ai chứng minh được lòng se điếu thật, tươi, lấy trực tiếp từ lò mổ. Tuy nhiên, để nhận được phần thưởng, người tham gia phải đáp ứng đủ 4 tiêu chí nghiêm ngặt: Cung cấp thông tin chi tiết về lò mổ: Tên, địa chỉ, chủ sở hữu, giấy phép kinh doanh, vệ sinh an toàn thực phẩm và an toàn lao động. Quay video cận cảnh quá trình mổ, lấy lòng se điếu, đặt lên cân, đảm bảo clip không cắt ghép. Có chủ lò mổ xác nhận số lượng con lợn giết mổ trong ngày và số lòng se điếu thu được từ lô hàng đó. Ngoài ra, phải cam kết cho đầu bếp Võ Quốc thu mua liên tục trong vòng một tháng để kiểm chứng tính ổn định và minh bạch.
Bên cạnh đó, có khá nhiều tài khoản nổi tiếng khác cũng đưa ra quan điểm về vấn đề này. Tài khoản P.B.H. cho biết:
"Món trong hình, miền Bắc kêu bằng lòng se điếu, miền Nam kêu bằng phèo 2 da. Đầu tiên để tui nói sơ về bản thân, gia đình tui từng có cơm ăn hơn 30 năm cũng nhờ mấy cái lò heo, lò mỗi ngày làm từ 1 - 2 ngàn con heo. Vì được tiếp xúc như vậy, nên bản thân tui mỗi khi ra chợ, liếc nhìn sơ qua miếng thịt độ bằng 2 ngón tay thôi, là biết đó là con heo đực, hay là con heo cái, biết gần chính xác số ký khi nó còn sống (heo hơi). Nói về phèo 2 da thì hồi xưa, khoảng 20 năm trước, khi heo miền Trung còn nuôi theo kiểu chăn thả, heo ăn đất sỏi, bộ ruột của con heo đột biến dầy lên để thích nghi nên có nhiều phèo 2 da, nói là nhiều, nhưng ước tính tại lò thời điểm đó thì 1 ngàn con chỉ có vài ba con là có, mỗi con ước lượng 1 ký.
Còn hiện tại, hầu hết heo nuôi theo hình thức trại tập trung, cả chục ngàn con may ra có 1 con có 1 đoạn phèo 2 da. Mà với cái số lượng hiếm hoi như vậy, chủ lò còn chưa kịp nhìn thấy chứ nói gì có bán ra thị trường (20 năm trước tui từng bán món này giá gấp 3 lần dồi trường, sau đó vì quá hiếm nên không có để bán). Bởi vậy, bây giờ mà tui ra quán thấy món phèo 2 da là biết ngay nó là sản phẩm của pháp sư Trung Hoa, tui cũng từng mày mò học hỏi cách biến 1 cọng phèo heo bình thường thành 1 cọng phèo 2 da, nhưng vì tính chất độc hại của hoá chất xúc tác nên tui học xong mà không bao giờ làm".
Tài khoản P.B.H. vạch trần sự thật về lòng se điếu
Sự thật về lòng se điếu
Theo dân gian, lòng se điếu là một loại lòng đặc biệt của con lợn, không giống như các loại lòng thường gặp trong các bữa ăn. Loại lòng này có hình dạng giống như những chiếc ống se điếu mà người ta hay dùng để hút thuốc lào.
Cũng có người cho rằng lòng se điếu thực chất là đoạn lòng của những con heo gặp vấn đề về sức khỏe hoặc có đột biến. Loại lòng này có đặc điểm nổi bật là sự giòn giòn, béo ngậy nhưng không ngấy, mang lại cảm giác đặc biệt khi thưởng thức. Sở dĩ nó được gọi là "se điếu" vì hình dạng của lòng giống như những chiếc ống se điếu, với lớp màng bên ngoài dày và các gân nổi rõ.
Chính bởi sự hiếm có nên giá thành của lòng se điếu khá đắt đỏ, dao động từ 1,2 đến 1,8 triệu đồng/kg. Vào các dịp lễ Tết, có thể tăng vọt do nhu cầu tăng cao. Đặc biệt, dân buôn đều khẳng định không phải lúc nào cũng có để "đẩy giá" thực phẩm.
Theo Phó giáo sư Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học bách khoa Hà Nội, không phải con lợn nào cũng có loại lòng này; chỉ những con lợn đực đang phát triển mới hình thành phần se điếu, khiến nguồn cung trở nên hạn chế so với các loại lòng khác, đồng thời đẩy giá thành lên cao.
Do lòng se điếu khan hiếm, nhiều nơi đã sử dụng hóa chất để tạo ra sản phẩm giả, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe người dùng. Một số hóa chất như oxy già, phèn chua thường được dùng để ngâm, làm cho bề mặt ruột trắng, cứng nhưng đều nguy hiểm nếu sử dụng với nồng độ cao hoặc ngâm lâu vì có thể ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa. Trong đó, formol là chất cấm tuyệt đối trong thực phẩm, thường bị lạm dụng để kéo dài thời gian bảo quản nhờ khả năng diệt vi sinh vật. Nếu tiêu thụ thực phẩm có chứa formol, người dùng có nguy cơ bị đau bụng dữ dội, nôn ói, viêm cấp tính dạ dày, ruột, thậm chí tăng nguy cơ ung thư nếu tiếp xúc lâu dài.
Người dân lo lắng về độ an toàn của món lòng se điếu trước những thông tin cảnh báo từ các chuyên gia - Ảnh minh họa
Xét về an toàn thực phẩm, ruột non là đoạn đầu của hệ tiêu hóa nên nguy cơ nhiễm giun sán thấp hơn, vì phần lớn ký sinh trùng nếu có sẽ nằm ở đoạn sau của ruột non rồi xuống ruột già để thải ra ngoài. Tuy vậy, dù là đoạn nào thì nội tạng cũng cần được luộc chín kỹ để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Lợn vốn là loài ăn tạp nên nguy cơ nhiễm ký sinh trùng trong nội tạng luôn hiện hữu.
Vì vậy, nội tạng động vật nói chung chỉ nên mua tại những cơ sở uy tín, truy xuất được nguồn gốc và không nên sử dụng thường xuyên. Khi chọn mua, nên ưu tiên những đoạn ruột tròn phẳng, có màu trắng hồng, bề mặt nhẵn, không có mùi lạ để đảm bảo an toàn và chất lượng.
Có nên ăn lòng lợn thường xuyên?
Để nhận biết đúng loại lòng se điếu, người tiêu dùng cần lưu ý một số đặc điểm nhận diện quan trọng. Trước hết là màu sắc, lòng se điếu thường có màu trắng ngà, không quá hồng hay tái. Về hình dáng, loại lòng này có bản to, thành dày, nổi gân rõ và bề mặt trơn mịn. Khi dùng tay sờ thử, lòng se điếu cho cảm giác đàn hồi tốt, không bị nhớt, đặc biệt không xuất hiện các nốt bất thường như u nhỏ hay hạt gạo, dấu hiệu có thể cảnh báo lợn nhiễm bệnh.
Lòng lợn, đặc biệt là các món như lòng se điếu, tuy được nhiều người ưa chuộng lại tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn nếu không được chế biến đúng cách. Đây là bộ phận chứa nhiều vi khuẩn và ký sinh trùng, như giun đũa, sán dây hay vi khuẩn E. coli, Salmonella.
Nếu không làm sạch kỹ và nấu chín hoàn toàn, người ăn có thể bị ngộ độc thực phẩm, nhiễm khuẩn đường ruột hoặc nhiễm ký sinh trùng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Ngoài ra, không nên tiêu thụ lòng quá thường xuyên. Với người lớn, lượng phù hợp mỗi lần chỉ từ 50 - 70g, còn trẻ nhỏ nên giới hạn ở mức 30 - 50g. Đặc biệt, những người đang mắc các bệnh lý như tim mạch, tiểu đường hoặc cao huyết áp nên hạn chế, thậm chí không nên sử dụng.
Hiện tại những tranh cãi này vẫn đang tiếp tục làm nóng các diễn đàn mạng xã hội và chưa có dấu hiệu chấm dứt. Nhiều cư dân mạng bày tỏ mong muốn cơ quan quản lý thị trường vào cuộc, xác thực nguồn gốc của loại thực phẩm này.
Trao đổi với Tri Thức - Znews sáng 6/5, PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết việc quảng cáo lòng se điếu dài tới 40 mét là hành vi gian lận thương mại trong chế biến - thủ đoạn nhằm nâng giá một món ăn vốn hiếm và đắt đỏ.
Bà Lan khẳng định Sở đang tiến hành kiểm tra, truy xuất nguồn gốc, lấy mẫu để kiểm nghiệm, làm rõ liệu sản phẩm có sử dụng phụ gia hay chứa chất độc hại hay không.
"Trước đây, việc giám sát mặt hàng này chưa được đặt thành trọng tâm do Sở ưu tiên kiểm tra thịt heo và các sản phẩm phổ biến hơn", bà Lan chia sẻ.
