Chính sách kiểm duyệt chặt chẽ, hàng cấm vẫn... lọt lưới
Sau hơn 3 tuần kể từ khi phóng viên gửi câu hỏi (từ ngày 19/9) nhằm làm rõ hơn trách nhiệm liên quan đến sản phẩm Phenylbutazone công khai bán trên nền tảng, đại diện Tiktok Việt Nam vẫn chưa lên tiếng. Sự chậm trễ này khiến dư luận không khỏi đặt câu hỏi về mức độ minh bạch và trách nhiệm của nền tảng.
Trước đó, trả lời phóng viên Báo Phụ nữ Việt Nam, ông Nguyễn Lâm Thanh - Đại diện TikTok Việt Nam - nhấn mạnh, nền tảng này có đầy đủ chính sách kiểm duyệt, cơ chế xử lý vi phạm và cam kết phối hợp với cơ quan chức năng. Tuy nhiên, thực tế hàng cấm vẫn lọt lưới đặt ra nhiều dấu hỏi lớn.
Theo ông Thanh, TikTok Shop có hệ thống chính sách rõ ràng về việc đăng tải sản phẩm của nhà bán hàng. Bên cạnh đó, nền tảng cũng duy trì một đội ngũ chuyên trách thực thi chính sách này. Trong trường hợp phát hiện vi phạm, TikTok Shop sẽ áp dụng chế tài đối với nhà bán hàng, bao gồm nhưng không giới hạn ở các hình thức: gỡ bỏ sản phẩm, tạm thời đình chỉ bán hàng hoặc chấm dứt hợp đồng hợp tác, tùy từng trường hợp cụ thể.
Câu trả lời chung chung của đại diện Tiktok shop.
Vị đại diện nhấn mạnh rằng các chính sách về đăng tải sản phẩm cũng như trách nhiệm của nhà bán hàng đã được nêu rõ trong "Trung tâm nhà bán hàng" và "Điều khoản dịch vụ dành cho người bán". Đây được xem là căn cứ để đảm bảo quá trình vận hành TikTok Shop tuân thủ đúng các quy định pháp luật hiện hành.
Ngoài ra, ông Nguyễn Lâm Thanh khẳng định khi TikTok nắm được thông tin về các hành vi vi phạm - dù là thông qua phản ánh báo chí hay yêu cầu từ cơ quan quản lý nhà nước - nền tảng sẽ nhanh chóng rà soát sản phẩm và có biện pháp xử lý. TikTok cũng cam kết phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng Việt Nam để ngăn chặn các vi phạm trong hoạt động thương mại điện tử.
Sản phẩm Phenylbutazone bị cấm nhưng vẫn có thể mua được trên TikTok Shop
Khoảng cách giữa cam kết và thực tế
Trái với giải thích của đại diện TikTok, thực tế cho thấy Phenylbutazone - một loại thuốc đã bị cấm nhập khẩu, sản xuất và lưu hành - vẫn được rao bán công khai, dễ dàng tìm kiếm và đặt mua. Người tiêu dùng chỉ mất vài cú nhấp chuột để mua được sản phẩm, với quy trình thanh toán, vận chuyển chẳng khác gì mua mỹ phẩm hay đồ gia dụng.
Không chỉ vậy, sản phẩm còn được vận chuyển với địa chỉ rõ ràng, bao bì in toàn chữ nước ngoài, không hề có nhãn phụ tiếng Việt, không giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Đây là những vi phạm cơ bản luật pháp của Việt Nam nhưng vẫn ngang nhiên tồn tại trên một nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới.
Sự đối lập giữa phát ngôn chính thức và thực tế khiến dư luận băn khoăn: Liệu các chính sách kiểm duyệt của TikTok có thực sự được vận hành đúng như lời khẳng định? Hay nền tảng chỉ xử lý khi có phản ánh công khai, trong khi hàng loạt sản phẩm nguy hại vẫn âm thầm "lọt lưới" kiểm soát?
Điều dư luận và người tiêu dùng mong đợi không chỉ là những tuyên bố chính sách, mà là một cơ chế kiểm soát chủ động, ngăn chặn từ đầu việc rao bán hàng cấm. Bởi lẽ, khi một loại thuốc kịch độc đã bị loại bỏ khỏi y văn vẫn dễ dàng mua được chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại, thì mọi cam kết đều trở nên mong manh.
Vài tháng sau khi Bộ Y tế ban hành lệnh cấm, Phenylbutazone - một loại thuốc đã bị cấm nhập khẩu, sản xuất và lưu hành - vẫn được rao bán công khai trên TikTok shop
Các chuyên gia y tế đã nhiều lần cảnh báo về nguy cơ tử vong từ việc sử dụng Phenylbutazone. Đây là loại thuốc chống viêm, giảm đau từng được sử dụng rộng rãi trong y học nhưng đã bị loại khỏi y văn vì độc tính quá lớn. Nó có thể gây thiếu máu bất sản, mất bạch cầu hạt, xuất huyết tiêu hóa, hoại tử gan thận và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Báo Phụ nữ Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.
