Điều gì đang xảy ra với cổ phiếu FPT?

Tính từ đầu năm đến nay, chỉ số VN-Index đã tăng gần 500 điểm, tương đương mức tăng ròng 40%. Đây là một trong những giai đoạn thăng hoa hiếm có của thị trường chứng khoán Việt Nam nhiều năm trở lại đây, khi dòng tiền đổ mạnh vào hầu hết nhóm ngành, từ ngân hàng, thép, đến bất động sản và chứng khoán.

Nhiều cổ phiếu, đặc biệt là những mã vốn hóa lớn, ghi nhận hiệu suất sinh lời gấp nhiều lần như VIC, VHM, GEX, GEE... Thế nhưng, trong bức tranh rực rỡ này, cổ phiếu

Cổ phiếu FPT thủng giá 90.000 đồng, rơi xuống vùng thấp nhất kể từ tháng 4/2024. Ảnh: TradingView.

Trong đà rơi này, khối ngoại nổi lên như tác nhân chính khiến FPT “chìm sâu” hơn.

Từ đầu năm đến nay, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng hơn 17.000 tỷ đồng cổ phiếu FPT, con số lớn nhất trên thị trường Việt Nam. Việc rút vốn quy mô lớn đã khiến room ngoại của FPT hiện hở tới hơn 219 triệu cổ phiếu, tương đương 13% tổng lượng cổ phiếu lưu hành, một trạng thái hiếm thấy trong lịch sử niêm yết của doanh nghiệp công nghệ này.

Trước đây, FPT luôn nằm trong nhóm cổ phiếu được khối ngoại yêu thích nhất nhờ nền tảng tài chính lành mạnh, mô hình kinh doanh bền vững và vai trò tiên phong trong mảng xuất khẩu phần mềm, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số. Không ít thời điểm, các quỹ ngoại thậm chí chấp nhận trả mức premium (chênh lệch giá) lên tới 20-30% để “săn” cổ phiếu FPT trên thị trường thứ cấp.

Vì vậy, việc FPT “hở room” ở quy mô lớn như hiện nay cho thấy tâm lý rút lui rõ rệt của khối ngoại, phản ánh mức độ thận trọng cao với triển vọng ngành công nghệ trong trung hạn.

Đà giảm của cổ phiếu FPT cũng khiến tài sản của Chủ tịch Trương Gia Bình sụt giảm đáng kể. Tính đến nay, giá trị số cổ phiếu hơn 117,3 triệu đơn vị mà ông Bình đang nắm giữ tại FPT chỉ còn khoảng 10.300 tỷ đồng, tức "bốc hơi" hơn 6.000 tỷ so với đỉnh hồi đầu năm. Hiện ông Bình vẫn là cổ đông cá nhân lớn nhất tại tập đoàn, sở hữu khoảng 6,89% vốn.

Khi “thời tới” gặp thử thách

Đầu năm nay, ông Trương Gia Bình từng chia sẻ những quan điểm mang màu sắc triết học về mối liên hệ giữa âm dương ngũ hành và vận mệnh doanh nghiệp. Theo ông, năm Ất Tỵ 2025 là thời điểm những yếu tố hài hòa cùng hội tụ, mở ra giai đoạn hưng vượng cho FPT.

Tuy nhiên, ban lãnh đạo tập đoàn bắt đầu nhận diện được thách thức từ rất sớm. Tại ĐHĐCĐ thường niên giữa tháng 4, chính Chủ tịch FPT thừa nhận 2025 sẽ là “một năm khó khăn ngút trời”, do nhu cầu chi tiêu công nghệ toàn cầu sụt giảm, kéo theo áp lực lớn cho mảng xuất khẩu phần mềm chủ lực.

Dù vậy, ông Bình cũng nhấn mạnh rằng “khó khăn luôn đi kèm cơ hội”, gọi 2025 là “một năm của những cơ hội không thể tưởng tượng được”. Tinh thần đó phản ánh trong nghị quyết của đại hội, khi FPT vẫn đặt ra kế hoạch kinh doanh cao kỷ lục, với doanh thu mục tiêu 75.400 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 13.395 tỷ đồng, tăng lần lượt 20% và 21% so với năm 2024. Song, ban lãnh đạo cũng để ngỏ khả năng điều chỉnh kế hoạch trong trường hợp thị trường tiếp tục xấu đi.

Chủ tịch FPT từng đánh giá năm 2025 là cơ hội không thể tưởng tượng được. Ảnh: FPT.

Theo Công ty Chứng khoán SSI, hoạt động của FPT trong năm nay đối mặt với “một số lực cản rõ rệt”, đặc biệt ở mảng công nghệ thông tin - trụ cột lớn nhất. SSI Research cho biết chi tiêu toàn cầu cho dịch vụ công nghệ thông tin đã giảm mạnh từ mức tăng 9% xuống chỉ còn 4,4% so với cùng kỳ, phản ánh tâm lý thận trọng của các doanh nghiệp toàn cầu trước biến động vĩ mô.

Bức tranh này cũng được củng cố bởi các tổ chức quốc tế. Tháng 7/2025, Công ty nghiên cứu công nghệ Gartner (Mỹ) đã hạ dự báo tăng trưởng chi tiêu công nghệ thông tin toàn cầu năm 2025 xuống còn 7,9%, thấp hơn đáng kể so với mức 9,8% đưa ra hồi tháng 1. Tương tự, Tập đoàn Dữ liệu Quốc tế (IDC) cũng dự báo mức tăng trưởng chi tiêu công nghệ toàn cầu chỉ còn 5-9%, thay vì kỳ vọng hai chữ số trước đó.

SSI Research dự phóng tốc độ tăng trưởng lợi nhuận sau thuế của FPT trong nửa cuối 2025 chỉ còn khoảng 15-16%. Nguyên nhân chính đến từ đà chững lại của mảng công nghệ, khi giá trị hợp đồng ký mới trong nửa đầu năm không tăng đáng kể so với cùng kỳ.

Đến tháng 8, trong buổi gặp gỡ nhà đầu tư, cập nhật từ Công ty Chứng khoán Vietcap cho thấy ban lãnh đạo FPT đã chủ động điều chỉnh mục tiêu theo kịch bản cơ sở mới, với tăng trưởng doanh thu 15% và tăng trưởng lợi nhuận 18-19% so với cùng kỳ, thay vì 20% và 21% như kế hoạch được cổ đông thông qua hồi đầu năm. Như vậy, doanh thu mục tiêu 2025 của tập đoàn đã rút xuống còn khoảng 73.000 tỷ đồng, còn lợi nhuận trước thuế dự kiến khoảng 13.000 tỷ đồng.

Kết quả kinh doanh 8 tháng đầu năm phần nào phản ánh xu hướng chậm lại này. Doanh thu hợp nhất FPT đạt 43.818 tỷ đồng, tăng gần 11% so với cùng kỳ, trong khi lợi nhuận trước thuế đạt 8.315 tỷ đồng, tăng gần 18%, nhưng vẫn dưới mức kỳ vọng của kịch bản cơ sở mà tập đoàn vừa điều chỉnh.

Một trong những điểm được giới đầu tư quan tâm đặc biệt là mảng kinh doanh “nhà máy AI”, từng là “đòn bẩy định giá” giúp cổ phiếu FPT tăng mạnh trong năm 2024. Theo Vietcap, hiệu suất sử dụng của các nhà máy AI tại Việt Nam và Nhật Bản hiện chỉ đạt dưới 10%, do nhu cầu thấp hơn dự kiến trong bối cảnh kinh tế vĩ mô toàn cầu bất định. Tại Nhật Bản, quá trình đàm phán với khách hàng kéo dài hơn do các yêu cầu kiểm định nghiêm ngặt.

Ban lãnh đạo thừa nhận rủi ro không đạt mục tiêu doanh thu 30-40 triệu USD cho mảng AI năm 2025, song vẫn kỳ vọng nhu cầu sẽ cải thiện đáng kể từ năm 2026 khi các doanh nghiệp quay trở lại đầu tư mạnh cho tự động hóa và trí tuệ nhân tạo. Đáng chú ý, FPT không có kế hoạch đầu tư thêm nhà máy AI mới trong năm 2025 do hiệu suất hiện tại chưa đạt kỳ vọng.

Dù vậy, doanh thu liên quan đến AI của FPT trong nửa đầu năm 2025 vẫn tăng 75% so với cùng kỳ, đạt 50 triệu USD. Tập đoàn tiếp tục mở rộng năng lực AI thông qua chiến lược mua lại và đầu tư trọng điểm, tiêu biểu là thương vụ thâu tóm Landing AI và đầu tư mạnh vào hạ tầng GPU.

Hiện FPT là doanh nghiệp Việt Nam duy nhất sở hữu GPU Nvidia phục vụ cho các nhà máy AI của mình.