Dứt khoát đoạn tuyệt 5 kiểu tiết kiệm này, tôi bắt đầu giàu lên: Giá như mình hiểu ra sớm hơn!

Tiết kiệm là nền tảng của tài chính cá nhân vững chắc. Tuy nhiên, không phải cách tiết kiệm nào cũng đúng. Có những thói quen tưởng chừng giúp tiết kiệm tiền, nhưng thực chất lại đang bào mòn tài chính một cách âm thầm, khiến người trẻ ngày càng xa rời mục tiêu tự do tài chính.

Tôi đã trải qua gần một thập kỷ sống theo tư tưởng "càng tiết kiệm càng tốt", nhưng phải đến khi nhìn lại và từ bỏ 5 thói quen tiết kiệm ngược đời dưới đây, tình hình tài chính của tôi mới thực sự khởi sắc.

1. Ưu tiên mua hàng rẻ thay vì đầu tư vào chất lượng

Tâm lý phổ biến của nhiều người là chọn mua sản phẩm có giá rẻ để tiết kiệm chi tiêu. Tôi cũng từng như vậy, tin rằng mình đang tiêu dùng thông minh. Nhưng qua thời gian, tôi nhận ra mình đang chi nhiều tiền hơn để thay thế những món đồ chất lượng kém. Ví dụ, một chiếc áo giá rẻ có thể nhanh chóng xuống cấp chỉ sau vài lần mặc, buộc phải thay mới. Trong khi đó, một sản phẩm tốt hơn, giá cao hơn nhưng sử dụng bền, lâu dài và thậm chí giữ được giá trị thẩm mỹ.

Chi tiêu thông minh không phải là chọn cái rẻ nhất, mà là chọn cái đáng giá nhất trên tổng thời gian sử dụng và giá trị mang lại. Đó mới là tiết kiệm đúng nghĩa, không phải cắt giảm chi phí tức thời một cách mù quáng.

Ảnh minh hoạ

2. Gửi toàn bộ tiền tiết kiệm vào ngân hàng và không dám đầu tư

Lúc đầu, tôi cho rằng gửi tiền ngân hàng là phương án an toàn nhất. Tuy nhiên, khi bắt đầu để ý đến tỷ lệ lạm phát, tôi nhận ra tiền trong tài khoản tiết kiệm đang mất giá mỗi năm. Lãi suất tiền gửi không đủ bù đắp chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, chưa nói đến những mục tiêu dài hạn như mua nhà, đầu tư giáo dục hay nghỉ hưu.

Chỉ khi bắt đầu tiếp cận các kênh đầu tư như quỹ mở, trái phiếu uy tín hoặc tích lũy vàng định kỳ, tôi mới hiểu rằng: không đầu tư chính là chấp nhận tài sản đứng yên. Điều này cũng đồng nghĩa với việc chậm lại trên con đường tăng trưởng tài chính cá nhân. Đầu tư không có nghĩa là mạo hiểm bốc đồng, mà là học cách đưa tiền làm việc cho mình một cách bài bản, khoa học và có chiến lược.

3. Không chi tiền cho sức khỏe và tri thức

Có một thời gian dài tôi chần chừ đầu tư vào sức khỏe và học tập chỉ vì sợ "tốn tiền". Tôi từng từ chối mua gói khám sức khỏe định kỳ, vì nghĩ mình còn trẻ. Tôi cũng từng bỏ qua nhiều khóa học kỹ năng quan trọng vì cho rằng chi phí quá cao.

Nhưng sau vài lần ốm bệnh và phải trả các khoản viện phí cao hơn nhiều lần chi phí kiểm tra sớm, tôi đã thay đổi hoàn toàn quan điểm. Một lần trễ nhịp học hỏi có thể khiến bạn đánh mất cơ hội thăng tiến. Một lần xem nhẹ sức khỏe có thể khiến bạn phải chi gấp mười lần để chữa trị.

Chi tiêu cho sức khỏe và giáo dục không bao giờ là hoang phí. Đó là khoản đầu tư nền tảng để bạn giữ được năng suất làm việc, duy trì chất lượng sống và tăng thu nhập trong dài hạn.

4. Từ chối chi tiêu cho những giá trị tinh thần và cảm xúc

Trong nỗ lực tiết kiệm cực đoan, tôi từng gạt bỏ những chi tiêu nhỏ cho niềm vui, chẳng hạn như một buổi cà phê với bạn bè, một bữa ăn ngon, hay một chuyến đi ngắn vào cuối tuần. Tôi nghĩ rằng, cắt giảm được những thứ ấy là tiết kiệm. Nhưng sau một thời gian dài sống như vậy, tôi bắt đầu cảm thấy cạn kiệt năng lượng và mất dần động lực.

Sau này, tôi hiểu rằng tiền không chỉ phục vụ nhu cầu vật chất mà còn cần nuôi dưỡng đời sống tinh thần. Khi bạn đầu tư vào những khoảnh khắc hạnh phúc, bạn sẽ tái tạo năng lượng, có thêm cảm hứng để làm việc và kiếm tiền hiệu quả hơn. Sự thỏa mãn về cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì kỷ luật tài chính lâu dài.

Ảnh minh hoạ

5. So đo từng đồng nhỏ, nhưng lại không kiểm soát được bức tranh tài chính toàn diện

Có thời điểm tôi ghi chép từng khoản chi nhỏ, từ ly trà sữa đến tấm vé xe buýt, nhưng lại bỏ qua các khoản lớn như phí thanh toán trễ hạn thẻ tín dụng, bảo hiểm mua không đúng nhu cầu, hay hợp đồng thuê nhà giá cao kéo dài. Điều này khiến tôi rơi vào tình trạng "tiết kiệm nhỏ, thâm hụt lớn".

Bức tranh tài chính cá nhân cần được quản lý một cách tổng thể. Việc cắt giảm chi tiêu không đủ nếu bạn không tối ưu được các chi phí lớn và dòng tiền dài hạn. Bạn cần hiểu mình đang tiêu bao nhiêu cho từng nhóm nhu cầu, làm thế nào để kiểm soát nợ xấu, dự phòng rủi ro và đảm bảo các mục tiêu tài chính trong tương lai.

Tạm kết

Sau khi nhìn lại 5 thói quen tiết kiệm ngược đời từng mắc phải, tôi nhận ra một điều cốt lõi: tiết kiệm không phải là từ chối mọi khoản chi tiêu, mà là phân biệt rõ giữa tiêu dùng lãng phí và đầu tư giá trị.

Người biết tiết kiệm đúng cách không phải là người chi ít nhất, mà là người sử dụng đồng tiền thông minh nhất. Khi bạn bỏ qua những tư duy lỗi thời và xây dựng tư duy tài chính hiện đại, hành trình đến với sự giàu có không còn xa vời.

Tôi không tiếc vì từng sống tiết kiệm. Nhưng tôi ước gì mình nhận ra sớm hơn rằng tiết kiệm thực sự bắt đầu từ sự hiểu biết, không phải từ sự dè sẻn.