Suy nghĩ "làm văn phòng cho ổn định, có lộ trình thăng tiến" dường như ngày càng trở nên lỗi thời, xa rời tình hình thực tế. Sau đại dịch Covid-19 cùng sự xuất hiện của làn sóng sa thải, đến lúc này, không ít người đã phải thốt lên trong tâm tưởng: "Chắc không ai khổ bằng dân văn phòng".
Đáng nói hơn, điều này không chỉ là cảm nhận cá nhân hay suy nghĩ của một nhóm nhỏ, mà đã lan rộng ra thành xu hướng mới trên toàn thế giới - khi hội "cổ cồn trắng" tự tìm cách thoát thân khỏi tình trạng ngộp thở chốn công sở.
Bỏ hết, đi làm lao động tay chân và thấy cuộc đời sang trang
Tờ The Guardian đã ghi lại câu chuyện của Caroline Hughes - Cựu quản lý một cửa hàng điện thoại. Sau nhiều năm ròng rã chạy deadline mà lương thì vẫn dậm chân tại chỗ, giữa năm 2024, Caroline quyết định nghỉ việc, chuyển sang làm công việc tay chân, cụ thể là chăm sóc chó mèo.
Caroline nói thẳng: "Tôi cảm thấy đời mình tự do hơn bao giờ hết. Làm việc với động vật, tôi mới có cảm giác bản thân được thở, được sống, thay vì cứ mỗi sáng mở mắt ra là lại chỉ mong đến cuối tuần để được nghỉ ngơi. Tình trạng ấy đã thực sự biến mất ngay sau khi tôi nghỉ công việc cũ".
Ảnh minh họa
Một ví dụ khác là Richard Harris - Chàng trai từng làm việc trong lĩnh vực tài chính. Thời điểm còn là một người lao động trí óc, Richard ăn sáng với "bảng điện chứng khoán", rửa mặt bằng hàng trăm tin nhắn của sếp lẫn khách hàng, 365 ngày/năm, không ngày nào là ngoại lệ. Tuy nhiên, cuộc sống hiện tại của Richard đã khác xa. Giờ đây, thay vì báo cáo số liệu, những lời hối thúc hoặc phàn nàn, anh được thức dậy trong tiếng chim hót và đi làm với cảm giác hứng khởi. Sự thay đổi này xuất hiện sau khi Richard quyết định "chia tay" ngành tài chính, chuyển sang làm kiểm lâm.
"Tôi không kiếm được nhiều tiền như trước, nhưng bù lại tôi thấy mình khỏe mạnh và hạnh phúc hơn. Đây mới là một cuộc đời đáng sống" - Richard nói.
Tờ New York Times nhận định làn sóng bỏ việc văn phòng, làm việc tay chân là hệ quả tất yếu hậu đại dịch, và làn sóng sa thải. Nhiều người tốt nghiệp đại học, từng làm việc trong lĩnh vực công nghệ, truyền thông hay tài chính, đã rẽ hướng sang làm vườn, nông trại, chăm sóc thú cưng hoặc các nghề thủ công. Lý do đơn giản là vì họ đã quá kiệt sức việc bị ép chạy theo những chỉ số phi thực tế. Khi lương không theo kịp chi phí sống, còn KPI thì cứ tăng vô hạn, sự lựa chọn còn lại là tìm đến công việc tay chân để ít nhất còn thấy mình đang sống.
Ảnh minh họa
Khảo sát mới đây của Gallup (Tập đoàn nghiên cứu về thị trường việc làm toàn cầu) cũng cho kết quả tương tự: 59% nhân viên văn phòng ở Mỹ thừa nhận bản thân không gắn bó với công việc, và coi đó chỉ là cách kiếm sống tạm bợ. Ngược lại, các công việc lao động phổ thông lại ghi nhận mức độ hài lòng cao hơn.
Tờ The Guardian cho rằng đây không chỉ là xu hướng tạm thời. Nó phản ánh cả sự thay đổi trong quan niệm về thành công. Nếu thế hệ trước (Gen X, Gen Y) coi đi làm văn phòng là lựa chọn an toàn, thì Gen Z lại nghĩ khác. Họ sẵn sàng rời bỏ bàn giấy để cầm cuốc cầm xửng đi làm vườn, dẫn chó đi dạo, hay đi giao hàng. Thành công trong mắt thế hệ trẻ không phải là tiền tài danh vọng, mà chỉ là "cảm giác mình đang sống".
Xu hướng bỏ việc văn phòng để đi làm việc tay chân không chỉ là thực trạng đang diễn ra ở các nước phương Tây, mà đã lan sang cả các quốc gia châu Á, điển hình là Trung Quốc.
Tờ CNN từng chia sẻ câu chuyện của Leon Li - Cô gái bỏ việc ở tập đoàn công nghệ lớn để làm nghề lau dọn. "Càng làm, tôi càng thích việc dọn dẹp, lau chùi nhà cửa. Quả thực hiện tại, tôi không nghĩ mình muốn quay lại làm văn phòng" - Leon Li chia sẻ.
Leon Li (Ảnh: CNN)
Dân công sở Việt Nam dường như cũng đang mon men bước vào sự chuyển dịch này?
Dạo 1 vòng Threads, không khó để bắt gặp những "hơi thở dài" và cả những băn khoăn về việc hay là bỏ hết, mình đi làm công việc tay chân. Khi sự mệt mỏi với deadlines, với KPI dần vượt quá sức chịu đựng, không ít người bắt đầu tin rằng mệt thể xác, vẫn dễ thở chán so với mệt tinh thần. Và thế là, họ động viên nhau đi làm giúp việc, đi chạy xe ôm,... Miễn là lao động chân chính và tinh thần đỡ kiệt quệ, thì chẳng có gì phải ngại.
Chủ đề khá hot trên Threads dạo gần đây (Ảnh chụp màn hình)
Có người đồng cảm nên ủng hộ, cũng có người phản đối - cho rằng học hành bao năm mà giờ đi làm lao động phổ thông thì thật phí quá. Nhưng tựu trung lại, tất cả đều đồng tình: Nghề nào cũng có cái mệt riêng, quan trọng là mình thấy vui, thấy hài lòng là được.
Lối thoát khỏi những bế tắc, suy cho cùng, vẫn phải là tự mình quyết định thôi.
1 - Thử làm những công việc tay chân vào buổi tối, cuối tuầnĐây có lẽ là phương án khả thi nhất với những người đang "chán việc văn phòng" nhưng lại chưa dứt khoát nộp đơn xin nghỉ việc, vì nhiều lý do. Thực tế, cũng có không ít người đang lựa chọn cách này để giải quyết "cơn chán nản" với đời sống công sở.
M.T - Một chàng trai 29 tuổi, hiện đang làm việc cho một công ty Công nghệ ở Hà Nội là một trong số đó. Từ 9h sáng đến 17 giờ chiều, M.T là một dân văn phòng chính hiệu. Còn các buổi tối trong tuần và cả cuối tuần, anh sẽ bật app làm xe ôm công nghệ, kết hợp giao đồ ăn.
Ảnh minh họa
"Cả ngày cắm mặt vào laptop, nhận 1000 cái feedback từ cả sếp lẫn khách hàng rồi cặm cụi ngồi sửa từng tí một, rồi lại tiếp tục nhận feedback và tiếp tục cặm cụi sửa. Cái vòng lặp ấy mình nghĩ nó diễn ra từ 9h sáng đến 5-6h chiều là quá đủ rồi. Thực sự là nặng đầu và cũng chán lắm nên tối đến hoặc cuối tuần, mình không muốn dính lấy nó nữa.
Đi làm shipper hay tài xế thì đương nhiên cũng có cái vất vả riêng, thi thoảng bị đánh giá 1 sao vì đi lạc đường làm muộn giờ của khách, hoặc lắm lúc cũng bị khách đặt đồ ăn bom hàng,... Nhưng nó là những cái mệt về mặt thể chất thôi, mình chịu được. Chẳng gì mệt bằng cái mệt tinh thần" - M.T từng chia sẻ.
2 - Chuẩn bị quỹ dự phòng trước khi nghỉ việcTrước khi nghĩ đến chuyện nghỉ việc để "hồi sức", hoặc bắt đầu một hành trình mới, chuẩn bị cho mình một quỹ dự phòng là điều vô cùng cần thiết, và quan trọng. Đây không chỉ đơn thuần là khoản tiền phòng thân, mà còn là tấm đệm tinh thần quan trọng giúp có tâm thế chủ động. Vì nếu không có tiền trang trải cuộc sống, nghỉ việc xong chưa chắc đã được thảnh thơi đầu óc, mà có khi còn áp lực gấp đôi vì chẳng có tiền.
Tùy vào mức sống và hoàn cảnh cá nhân mà mỗi người sẽ cần một khoản tiền dự phòng khác nhau. Tuy nhiên nhìn chung, quỹ dự phòng nên tương đương từ 3-6 tháng chi tiêu cơ bản. Nếu có khoản vay hoặc đang chu cấp cho người thân, bạn càng cần cân nhắc và chuẩn bị kỹ hơn.
Suy cho cùng thì nghỉ việc hay chuyển ngành không phải lúc nào cũng là sai, nhưng hấp tấp đưa ra quyết định khi chưa sẵn sàng về tài chính, thì khả năng cao là sẽ hối hận. Thế nên cứ bình tĩnh, cho mình thời gian chuẩn bị. Có một ít tiền dự phòng rồi nghỉ việc, hay tạm biệt "đời sống công sở" để chuyển sang làm lao động phổ thông, cũng chưa muộn.
