Trong hành trình nuôi dạy con, nhiều bậc cha mẹ luôn chăm chút từ bữa ăn đến giấc ngủ của trẻ. Tuy nhiên, môi trường xung quanh – một yếu tố cực kỳ quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển trí não – lại dễ bị lãng quên. Có những nơi tưởng như vô hại nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng xấu tới não bộ đang trong giai đoạn "vàng" phát triển của trẻ nhỏ.
Dưới đây là 3 địa điểm cha mẹ nên hạn chế cho bé đến, càng ít càng tốt!
1. Những nơi đông người: "Biển người" không phải là môi trường lý tưởng cho trẻ nhỏ
Những nơi đông đúc như trung tâm thương mại, siêu thị, chợ hay khu vui chơi đông người thường là "thiên đường" đối với người lớn. Nhưng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đây lại là những không gian quá tải cả về âm thanh lẫn không khí.
Vì sao nơi đông người không tốt cho trí não bé?
Thiếu oxy: Môi trường đông đúc, không khí bị "hút cạn" bởi lượng người lớn khiến hàm lượng oxy giảm đáng kể. Trong khi đó, não bộ trẻ nhỏ đang phát triển với tốc độ chóng mặt, đòi hỏi lượng oxy cao hơn người lớn rất nhiều.
Ô nhiễm âm thanh: Tiếng ồn lớn liên tục có thể khiến trẻ căng thẳng, hoảng sợ, làm tăng mức độ hormone stress, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến các kết nối thần kinh đang hình thành.
Nguy cơ nhiễm bệnh: Nơi đông người cũng là "mảnh đất màu mỡ" cho các virus, vi khuẩn lây lan, khiến trẻ dễ mắc bệnh – một yếu tố gián tiếp cản trở quá trình phát triển khỏe mạnh của não bộ.
Lời khuyên: Nếu bắt buộc phải đưa bé đến nơi đông người, hãy hạn chế thời gian lưu lại, chọn giờ vắng, luôn giữ trẻ ở môi trường thoáng khí và yên tĩnh nhất có thể.
Ảnh: Mamari
2. Những nơi có lượng bức xạ điện tử cao: "Kẻ thù thầm lặng" của tế bào thần kinh
Ngày nay, các thiết bị điện tử như máy tính, tivi, điện thoại, wifi... hiện diện khắp nơi trong cuộc sống. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, lượng bức xạ điện từ phát ra từ những thiết bị này có thể ảnh hưởng tới não bộ non nớt của trẻ nhỏ.
Tác động nguy hiểm từ bức xạ điện tử đối với trẻ:
Gây rối loạn các tín hiệu thần kinh: Bức xạ có thể can thiệp vào hoạt động điện sinh học tự nhiên trong não trẻ, ảnh hưởng đến quá trình ghi nhớ, học hỏi.
Giảm khả năng tập trung và phát triển trí thông minh: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, tiếp xúc lâu dài với bức xạ có thể làm giảm chỉ số IQ của trẻ.
Tăng nguy cơ rối loạn giấc ngủ: Bức xạ điện tử còn ảnh hưởng đến quá trình sản xuất melatonin – hormone điều chỉnh giấc ngủ, khiến trẻ ngủ không sâu, mệt mỏi, giảm hiệu suất phát triển trí não.
Lời khuyên:
Tránh cho bé ở quá lâu trong các không gian nhiều thiết bị điện tử hoạt động liên tục như phòng làm việc nhiều máy tính, quán cafe internet, studio thu âm,...
Hạn chế để thiết bị điện tử gần khu vực ngủ và chơi của bé.
3. Những nơi bí bách, thiếu thông gió: "Phòng kín" - kẻ âm thầm cản trở trí tuệ trẻ
Không khí trong lành là nguồn "nhiên liệu" không thể thiếu cho sự phát triển của não bộ. Khi trẻ thường xuyên ở trong môi trường bí bách, thiếu lưu thông khí, lượng oxy giảm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình trao đổi chất của tế bào não.
Hậu quả khi trẻ sống trong môi trường bí bách:
Thiếu oxy mãn tính: Làm chậm quá trình hình thành mạng lưới thần kinh, ảnh hưởng lâu dài đến khả năng nhận thức và tư duy của trẻ.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh thần kinh: Một số nghiên cứu còn cho thấy, tình trạng thiếu oxy kéo dài có thể liên quan đến nguy cơ mắc chứng bại não hoặc các rối loạn phát triển khác.
Lời khuyên:
Luôn mở cửa phòng để lưu thông không khí, đặc biệt vào buổi sáng sớm.
Sử dụng máy lọc không khí hoặc cây xanh trong nhà để đảm bảo môi trường sống sạch và giàu oxy cho trẻ.
Nên đưa bé ra ngoài tiếp xúc với thiên nhiên nhiều hơn. Ảnh minh họa.
Vậy cha mẹ nên làm gì để giúp trẻ phát triển trí não toàn diện?
Bên cạnh việc tránh những môi trường bất lợi, cha mẹ cần chủ động xây dựng không gian sống tích cực cho trẻ:
Tương tác thường xuyên với trẻ: Nói chuyện, đọc sách, chơi trò chơi giúp kích thích các vùng não vận động ngôn ngữ và giao tiếp xã hội.
Cho trẻ vận động ngoài trời mỗi ngày: Ánh sáng tự nhiên, không khí trong lành giúp trẻ sản sinh serotonin – chất dẫn truyền thần kinh giúp trẻ vui vẻ, tỉnh táo.
Giữ lịch sinh hoạt khoa học: Giấc ngủ đủ, bữa ăn cân bằng dinh dưỡng sẽ cung cấp năng lượng tối ưu cho não bộ hoạt động và phát triển.
Giảm tối đa thời gian tiếp xúc màn hình điện tử: Đặc biệt trong 3 năm đầu đời giai đoạn "vàng" phát triển trí tuệ.
