Người bán đồ ăn healthy chật vật: Xà lách tăng gấp đôi, rau thơm đắt hơn thịt khiến mỗi suất salad lỗ ngay khi còn chưa bán xong

Trong ba năm bán đồ ăn healthy, chị Ngọc chưa bao giờ thấy thị trường rau biến động mạnh như tháng này. Mỗi ngày, chị phải đọc lại bảng chi tiêu, tính lại từng loại topping vì giá rau đã tăng đến mức “nuốt luôn lợi nhuận”.

Chị bắt đầu bán salad từ năm 2022, lúc xu hướng “eat clean – healthy bowl” lên ngôi. Từ vài đơn nhỏ lẻ, chị mở được quán nhỏ 20 m², doanh thu ổn định.

Nhưng từ đầu tháng này, mọi thứ đảo ngược. “Bán salad mà xà lách tăng gấp đôi thì khác gì bán cà phê mà giá cà phê tăng gấp ba. Không chịu nổi”.

Chị cười bất lực.

Xà lách chạm 55–60 nghìn/kg, rau sống lên 70 nghìn/kg – món nào cũng đội giá

Chị Ngọc mở tủ giữ lạnh, trong đó chỉ có vài khay xà lách thủy canh – loại vốn được coi là “bình ổn nhất”.
Nhưng ngay cả loại này cũng đã tăng mạnh.

- Xà lách: 50.000–60.000đ/kg (tăng gần gấp đôi so với 28.000–32.000đ/tháng trước)

- Rau thơm: 70.000–90.000đ/kg (nhiều hôm đắt hơn thịt ba chỉ)

- Cà chua: 45.000–55.000đ/kg

- Dưa leo: từ 15.000đ → 35.000đ/kg

- Ớt chuông: 80.000–120.000đ/kg

Chị bảo: “Một suất salad của tôi dùng nhiều nhất là xà lách. Chỉ riêng xà lách tăng gấp đôi là tôi đã mất sạch lợi nhuận rồi, chưa tính rau thơm, cà chua, dưa leo”.

Ở chợ đầu mối, thương lái còn nói thẳng: “Rau lá từ giờ đến cuối tháng còn chưa chắc giảm được đâu. Mưa kéo dài, hàng về ít”.

Một suất salad – nhìn là thấy lỗ

Để chứng minh, chị Ngọc cho tôi xem bảng tính chi phí một suất salad cơ bản (loại bán chạy nhất):

Bảng giá 1 suất salad trước – sau khi rau tăng

Giá bán lẻ 35.000–39.000đ/suất.

Sau khi trừ:

- hộp đựng (2.500đ)

- thìa, khăn giấy (1.000đ)

- phí vận hành quán (điện, nước, gas)

- phí app 20–25%

→ Một suất salad hiện tại gần như lỗ 3.000–5.000đ .

Chị nói thẳng: “Bán càng nhiều càng lỗ, nhưng tăng giá thì khách bỏ đi. Nên tôi phải xoay topping để giữ giá”.

Thay xà lách bằng bầu – bí? Khách… không chịu

Để giảm chi phí, chị thử thay đổi menu:

- Thêm salad bắp cải tím

- Salad khoai lang nướng

- Salad bí đỏ hấp

Nhưng khách ưa healthy lại có một logic khác: “Ăn healthy thì phải có rau tươi. Thiếu xà lách là khách complain liền” – chị kể.

Có tuần chị thử giảm lượng xà lách xuống 20%, tăng dưa leo lên gấp đôi, nhưng khách phát hiện ngay:

“Chị ơi sao suất hôm nay ít lá quá vậy?”

Đỉnh điểm: Có ngày chị muốn đóng quán vì tiền rau “nuốt” hết lợi nhuận

Một buổi sáng đầu tuần, chị Ngọc đi lấy hàng sớm, quay về mở hóa đơn nhập:

- Xà lách: 8,2 kg → 460.000đ

- Cà chua: 3 kg → 150.000đ

- Rau thơm: 1 kg → 85.000đ

- Dưa leo: 2,5 kg → 80.000đ

Tổng: ~775.000đ
Nếu ngày đó bán 25 suất, tổng chi phí rau đã gần 31.000đ/suất, chưa tính topping. " Tôi nhìn hóa đơn và muốn đóng quán đi nghỉ luôn cho đỡ mệt” – chị cười mà mắt không cười.

Khách giảm, chủ quán khổ – nhưng vẫn phải giữ chất lượng

Dù vậy, chị vẫn cố giữ mức giá 35.000–39.000đ/suất.

“Tôi bán healthy mà rau không tươi, không sạch thì coi như xong. Nên có hôm lỗ thật tôi vẫn nhập rau thủy canh cho ổn định”.

Nhiều chủ quán nhỏ khác cũng lâm cảnh tương tự:

- Giảm lượng rau → khách phàn nàn

- Giữ nguyên → lỗ vốn

- Tăng giá → mất khách

Một vòng luẩn quẩn mà ai bán đồ ăn healthy thời điểm này đều hiểu.

Người bán đồ healthy chỉ mong một điều: giá rau hạ nhiệt

Khi kết thúc buổi phỏng vấn, chị Ngọc gom những lá xà lách còn tươi nhất để chuẩn bị đơn đặt hàng đầu tiên trong ngày.
Tay vừa làm, chị vừa nói: “Rau có tăng rồi cũng sẽ giảm, nhưng mấy tuần nay thực sự khó thở. Người bán nhỏ như tôi chỉ mong nguồn rau ổn lại, để còn sống được với nghề”.

Nhìn chị lau sương đọng trên từng khay rau, tôi hiểu rằng đằng sau mỗi suất salad “healthy” là cuộc chạy đua rất mệt mỏi của những người bán – những người đang cố giữ chất lượng trong lúc mọi chi phí đều leo thang.

Trong thời điểm rau “đắt hơn cả thịt”, nỗ lực để giữ một suất salad ngon – tươi – sạch đôi khi còn khó hơn việc nấu một nồi cơm văn phòng.