Kiểm tra thời đi học luôn là nỗi ám ảnh không hề nhẹ đối với học sinh. Những bài kiểm tra đủ thể loại từ 15 phút, 1 tiết đến thi học kỳ, cứ thế mà diễn ra suốt năm học khiến học sinh stress không ít.
Và trong tất cả các môn, có lẽ những môn tự nhiên như Toán, Lý, Hóa là "người bạn" gây căng thẳng nhất. Văn học thì có thể "chém gió", tiếng Anh thì khoanh bừa 1/4 xác suất trắc nghiệm, nhưng mấy môn như Lý lại đòi hỏi phải nắm vững lý thuyết, công thức, bản chất để mà làm bài.
Câu chuyện dở khóc dở cười dưới đây là một ví dụ điển hình cho tình cảnh này. Một nam sinh nọ cách đây không lâu đã gặp phải thế khó khi đang làm bài kiểm tra môn Lý thì chợt quên mất quy tắc cơ bản nhất, kinh điển nhất mang tên quy tắc bàn tay phải. Thay vì cố gắng ngồi nhớ lý thuyết để làm bài, cậu bạn đã sáng tạo ra một cách làm "độc nhất vô nhị" mà không ai ngờ tới.
Một công thức cho quy tắc bàn tay phải rất... lạ (Ảnh: Trường Người Ta)
Theo đó, vì không nhớ nổi công thức đầu đuôi ra sao, cậu bạn đã quyết định viết ba dòng đầy "hào hùng" trên bài kiểm tra như sau:
"Bước 1: Xòe bàn tay phải
Bước 2: Nắm bàn tay phải
Bước 3: Đã nắm được tay phải".
Nội dung quy tắc bàn tay phải đúng là cần dùng đến tay phải. Nhưng dĩ nhiên với cách làm chỉ mở - nắm bàn tay này thì chẳng thể nào xác định được chiều của dòng điện. Có lẽ cậu bạn này chỉ nhớ mang máng là phải dùng đến bàn tay phải, còn cách dùng thế nào thì quên mất tiêu luôn rồi.
Thực tế, quy tắc bàn tay phải trong Vật lý được dùng để xác định chiều dòng điện cảm ứng trong một từ trường khi dây dẫn chuyển động. Cách thực hiện là: Nắm bàn tay phải sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều của đường sức từ trong ống dây, thì ngón cái choãi ra chỉ chiều của dòng điện chạy qua các vòng dây.
Với Toán học, quy tắc bàn tay phải còn giúp xác định hướng cảm sinh của đường cong biên trong định lý Stokes. Cách làm là đặt bàn tay sao cho ngón cái chỉ chiều véc-tơ pháp tuyến, các ngón tay còn lại sẽ chỉ định hướng cảm sinh của đường cong biên. Nghe lý thuyết có vẻ hơi phức tạp, nhưng hầu hết học sinh cấp 3 đều có thể áp dụng dễ dàng, chỉ cần... chìa bàn tay ra!
Toàn bộ quy tắc bàn tay phải xác định cảm ứng từ (Ảnh: Lớp Học Vật Lí Hà Đông)
Về phần bài kiểm tra của nam sinh kia, chỉ cần nhìn dấu chấm hỏi màu đỏ to đùng là hiểu được phần nào sự "ngơ ngác ngỡ ngàng bật ngửa" của giáo viên. Có lẽ giáo viên của nam sinh cũng không bao giờ ngờ được rằng học trò của mình có thể sáng tạo ra một cách làm "trời ơi đất hỡi" đến vậy.
