Kết quả sau 1 tháng? Tôi "vỡ trận" với 5 khoản chi mà trước giờ mình luôn bỏ qua – hoặc nghĩ là chưa cần lo. Và tôi nhận ra: chuẩn bị cho tuổi già không bắt đầu bằng việc… già.
Tôi bắt đầu “giả lập về hưu” như thế nào?
Một buổi tối đọc bài báo về mức lương hưu trung bình, tôi chợt nghĩ: Nếu mai tôi nghỉ việc, không có thu nhập gì mới, thì tôi sống bằng gì – và sống thế nào?
Vậy là tôi quyết định thử "đóng vai người về hưu" trong vòng 30 ngày:
- Chỉ chi tiêu trong mức 7 triệu/tháng (giả lập lương hưu)
- Không dùng tiền tiết kiệm hay thu nhập phát sinh
- Mỗi khoản chi đều phải cân nhắc như đang sống cố định trong lương hưu
Và đây là 5 khoản chi khiến tôi bất ngờ nhất – không phải vì quá lớn, mà vì trước giờ tôi không hề tính tới hoặc đánh giá sai mức độ cần thiết.
1. Chi phí y tế – không đau ốm cũng vẫn tốn
Tôi không ốm đau gì trong tháng thử nghiệm. Nhưng… tôi mua thuốc bổ, đi khám răng, và mua thêm canxi cho mẹ.
Tổng cộng: Gần 800.000 đồng.
Trước đây, tôi coi đây là chi phí "phát sinh". Nhưng về hưu mà không có bảo hiểm, hay phải mua thuốc định kỳ? Con số sẽ đội lên rất nhanh.
Bài học: Đừng đợi ốm mới lo tiền thuốc. Hãy có quỹ y tế cố định, kể cả đang khỏe mạnh.
2. Tiền điện – nước – gas tăng lên khi ở nhà nhiều
Khi ở nhà nhiều hơn, tôi bật quạt, đun nước, dùng bếp nhiều hơn. Tôi không ngờ tháng đó tiền điện tăng hơn 100.000 đồng, gas hết sớm hơn 1 tuần so với tháng trước.
Tổng phát sinh: Hơn 300.000 đồng – nhỏ, nhưng "cộng dồn" thì không nhỏ.
Bài học: Khi về hưu, thời gian ở nhà nhiều hơn = chi phí vận hành nhà tăng, không giảm như ta tưởng.
3. Chi phí duy trì các mối quan hệ – không còn là “tiện thể”
Khi còn đi làm, tôi có nhiều cơ hội giao tiếp “miễn phí”: cà phê đồng nghiệp, công tác kèm ăn trưa, dịp tụ tập chia hóa đơn.
Thử sống như nghỉ hưu, tôi phải tự tạo cơ hội kết nối. Mời bạn đi cà phê, ghé thăm người thân, chi tiền xe buýt đi chợ xa.
Tổng: Gần 600.000 đồng chỉ cho những lần “giao tiếp xã hội nhẹ nhàng”.
Bài học: Sự cô lập sau khi nghỉ hưu là có thật, nếu không có quỹ kết nối hoặc thói quen chủ động duy trì mối quan hệ.
4. Chi phí duy trì sức khỏe thể chất – không có thì tụt dốc nhanh
Tôi thử dậy sớm, đi bộ công viên thay vì tập phòng gym. Nhưng sau 2 tuần, tôi đau chân – phải mua dép chuyên dụng, miếng lót giày, và trà thảo mộc giảm đau cơ.
Tổng chi: Gần 500.000 đồng. Chưa kể nếu tham gia lớp yoga cho người lớn tuổi thì mỗi tháng mất 700.000–1 triệu.
Bài học: Giữ gìn sức khỏe sau tuổi 40 không phải chuyện miễn phí. Hãy đầu tư sớm khi còn khỏe – vừa hiệu quả, vừa ít tốn kém hơn sau này.
5. Chi phí cho “cảm xúc” – thứ mình hay giấu nhẹm khi lập kế hoạch
Tôi không ngờ mình cảm thấy… trống vắng đến vậy. Không đi làm, không lịch họp, không cảm giác “có ích”. Tôi bắt đầu tiêu tiền nhỏ vào những thứ tưởng như vô lý:
- Mua thêm chậu cây: 150.000
- Mua sách thiền: 200.000
- Đăng ký lớp vẽ thử: 300.000
- Đặt mua nến thơm: 120.000
Tổng: Gần 800.000 đồng cho cảm giác "lấp đầy tâm trạng".
Bài học: Về hưu không chỉ cần tiền sống – mà còn cần tiền để cảm thấy sống có ý nghĩa.
Sau 1 tháng, tôi có dư tiền không? Có. Nhưng cũng có dư… lo lắng
Tôi kết thúc tháng “giả lập về hưu” với tổng chi gần 7 triệu – vừa khít ngân sách tôi đặt ra. Nhưng điều khiến tôi ám ảnh không phải là số tiền đó, mà là cảm giác: sống được thì sống được thật… nhưng có an tâm không? Không.
Tôi sống qua tháng, nhưng:
- Không có tiền dư để phòng bệnh nặng
- Không dám nghĩ tới chuyện đi du lịch
- Không có ngân sách cho những thứ "mang tính chất sống", như học thêm, trải nghiệm, tặng quà, hay đơn giản là tự thưởng cho bản thân
Cảm giác đó khiến tôi hiểu: Nếu không có nguồn thu nào ngoài lương hưu thì tuổi già sẽ rất chật vật – về cả vật chất lẫn cảm xúc.
Tôi đã làm gì sau “cuộc chơi giả lập” này?
Điều đầu tiên tôi làm là: ngồi xuống và viết lại kế hoạch tài chính 5 năm tới. Không dài dòng, chỉ gói gọn trong 3 điều:
- Tăng mức tiết kiệm về hưu từ 500.000 lên 1 triệu/tháng – nhỏ, nhưng phải làm đều
- Bắt đầu góp vàng theo quý – để tách biệt hoàn toàn khỏi dòng tiền chi tiêu
- Đăng ký 1 khóa học online về chăm sóc sức khỏe chủ động và lập kế hoạch tài chính cá nhân
Vì tôi biết đến một lúc nào đó, cuộc sống “giả lập” này sẽ là cuộc sống thật của mình. Và tôi muốn, khi nó đến, tôi đã là một phiên bản chuẩn bị đầy đủ hơn – cả trong túi tiền và trong tâm thế.
Lời nhắn gửi nếu bạn đang ở tuổi 30–40: Đừng đợi đến khi phải sống như người về hưu mới bắt đầu nghĩ về nó
Hãy thử:
- Tự giới hạn chi tiêu trong 1 tháng, giống như mức bạn sẽ có nếu không đi làm
- Đếm xem trong tháng, bạn có bao nhiêu khoản “ẩn phí” – những chi tiêu không nằm trong kế hoạch
- Tạo một khoản quỹ có tên rõ ràng: “An tâm khi nghỉ hưu”
Vì tuổi nghỉ hưu không đến trong một đêm. Nó đến từ những tháng mình tiêu chủ động – hay tiêu thả trôi.
Và nếu có thể, thử sống như người về hưu một lần – để biết mình đang sống thế nào… khi không còn lương.
