UOB chỉ động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 lên “ít nhất 8%”. Ảnh: Nam Khánh.

Tháng 11/2024, Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng GDP cho năm 2025 trong khoảng 6,5-7%, phấn đấu đạt 7-7,5%. Tuy nhiên, với những kết quả kinh tế tích cực trong năm 2024, như tăng trưởng GDP đạt 7,09%, Chính phủ đã đề xuất nâng mục tiêu tăng trưởng cho năm 2025 lên ít nhất 8%.

Ngày 19/2 vừa qua, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 lên “ít nhất 8%”. Mục tiêu này nhằm tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030.

Mục tiêu "hoàn toàn có thể"

Chia sẻ về mục tiêu tăng trưởng mới của Việt Nam, ông Suan Teck Kin - Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore) đánh giá việc Việt Nam đạt mức tăng trưởng cao 8% hoặc thậm chí 2 con số là hoàn toàn có thể, như kinh nghiệm của Singapore và Trung Quốc.

Đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đã có động lực tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024 với mức tăng trưởng trên 7%. Tuy nhiên, Việt Nam muốn đạt mức tăng trưởng trên 7% và tiến tới 8% hoặc cao hơn vào năm 2025, vị chuyên gia này cho rằng sẽ là một thách thức.

Nguyên nhân là rủi ro từ chính sách thuế quan của Mỹ có thể ảnh hưởng đến một trong những động lực tăng trưởng quan trọng là thương mại quốc tế.

Việt Nam là nền kinh tế có độ mở rất lớn với lĩnh vực thương mại quốc tế, tổng kim ngạch xuất khẩu chiếm khoảng 90% GDP - cao thứ 2 trong ASEAN - chỉ xếp sau Singapore (174%) và vượt xa Malaysia (69%). Đặc biệt, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Hiệu suất GDP mạnh mẽ của Việt Nam trong năm 2024 cũng chủ yếu nhờ vào thương mại, khi xuất khẩu tăng 14% sau khi giảm trong năm 2023. Ngoài ra, dòng vốn FDI vào Việt Nam cũng đạt kỷ lục mới với 25,4 tỷ USD vốn FDI thực hiện (so với 23,2 tỷ USD năm 2023). Tuy nhiên, chu kỳ bán dẫn có dấu hiệu suy giảm sau giai đoạn tăng trưởng mạnh trong năm 2024.

Ông Suan Teck Kin - Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore). Ảnh: UOB.

Theo ông Suan Teck Kin, năm 2025, nền kinh tế sẽ đối mặt với rủi ro từ các chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Về gián tiếp, nếu nhu cầu xuất khẩu giảm do hoạt động kinh tế chậm lại, điều này sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu và tăng trưởng GDP.

Nếu Tổng thống Trump áp thuế lên hàng hóa Việt Nam, tác động sẽ lan rộng đến cả ngành sản xuất và dịch vụ, làm giảm chi tiêu trong nước. Chu kỳ bán dẫn suy giảm cũng sẽ ảnh hưởng đến các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Dòng vốn FDI có thể chịu tác động từ chính sách thuế quan, khi các doanh nghiệp cân nhắc chuyển hướng đầu tư sang các địa điểm ít có khả năng bị áp thuế từ Mỹ.

“Với môi trường còn nhiều bất ổn, chúng tôi cho rằng cần thận trọng với mục tiêu tăng trưởng năm 2025. Hiện tại, chúng tôi vẫn giữ nguyên dự báo tăng trưởng của Việt Nam ở mức 7% cho năm 2025”, Giám đốc UOB chia sẻ thêm.

Động lực cho mục tiêu tăng trưởng cao

Dù vậy, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, vị chuyên gia từ UOB cũng đưa ra một số khuyến nghị.

Ông Suan Teck Kin đánh giá có một số lĩnh vực mà Chính phủ có thể tập trung để tăng cơ hội đạt mức tăng trưởng cao 8% hoặc thậm chí 2 con số trong giai đoạn 2026-2030.

Một trong những giải pháp quan trọng là tăng mạnh đầu tư công để hỗ trợ tăng trưởng và giảm tác động từ sự suy giảm trong xuất khẩu và sản xuất.

Hiện tại, Việt Nam vẫn thiếu hụt đáng kể về hạ tầng. Theo dữ liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), tỷ lệ chi tiêu cho hình thành vốn của Việt Nam chỉ chiếm khoảng 30% GDP, thấp hơn nhiều so với mức 41% của Trung Quốc.

Giải pháp quan trọng là tăng mạnh đầu tư công để hỗ trợ tăng trưởng và giảm tác động từ sự suy giảm trong xuất khẩu và sản xuất

Ông Suan Teck Kin - Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu UOB

Bên cạnh đó, ông Suan đánh giá chính sách tài khóa của Việt Nam dường như đang quá thận trọng ở giai đoạn phát triển hiện nay, khi Chính phủ đặt mục tiêu giảm tỷ lệ nợ công/GDP từ 35% hiện tại xuống 31% vào năm 2029. "Để tăng đầu tư công, có thể cần phải chấp nhận tăng vay nợ và sử dụng đòn bẩy tài chính nhiều hơn", ông nói.

Một vấn đề quan trọng khác là tốc độ giải ngân và thực hiện đầu tư công. Ông Suan cho rằng ngay cả khi ngân sách đã được phân bổ cho các dự án hạ tầng, quá trình triển khai cần được đẩy nhanh để vừa tạo động lực tăng trưởng ngắn hạn trong khi đầu tư được thực hiện, vừa nâng cao năng suất dài hạn sau khi dự án hoàn thành.

“Rất đáng khích lệ khi Quốc hội gần đây đã thông qua dự án đường sắt trị giá 8 tỷ USD kết nối Trung Quốc - Việt Nam, mở rộng đường cao tốc Bắc - Nam sắp hoàn thành, cũng như tăng ngân sách cho Bộ Giao thông Vận tải.

Ngoài ra, Việt Nam vẫn cần đầu tư mạnh vào các lĩnh vực hạ tầng quan trọng khác, đặc biệt là AI/dữ liệu, năng lượng, nguồn nước... để hỗ trợ tăng trưởng bền vững trong tương lai”, vị chuyên gia của UOB đưa khuyến nghị.

Tuy nhiên, ông Suan Teck Kin cũng nhấn mạnh rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhưng cần giữ ổn định để tránh tình trạng quá nóng và lãng phí nguồn lực.