Gan là cơ quan trao đổi chất quan trọng của con người, nếu gan có bệnh, sự trao đổi chất của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng, các triệu chứng phổ biến nhất là các vùng da trên cơ thể thay đổi, chẳng hạn như vàng da, có thể xuất hiện mắt vàng, nước tiểu vàng...
Điều này là do chức năng trao đổi chất của gan bị suy giảm, quá trình chuyển hóa bilirubin bị ảnh hưởng, tích tụ lại trong cơ thể.
Ngoài vàng da, khi bệnh gan xuất hiện cũng có thể làm cho một số bộ phận cơ thể chuyển sang màu đen, sẫm màu hơn bình thường. Đây chính là tín hiệu quan trọng bạn cần chú ý.
Cụ thể, khi gan có vấn đề, 3 bộ phận này của cơ thể có thể chuyển sang màu đen:
Da mặt trở nên sạm đen
Ảnh minh họa.
Khi quan sát bệnh nhân bị viêm gan, chúng ta thường thấy nước da của họ có màu xám, thậm chí đen. Khi bệnh tiến triển càng nặng, nước da của bệnh nhân sẽ ngày càng sẫm màu hơn.
Tây y giải thích hiện tượng này là do khi cơ thể mắc các bệnh về gan sẽ làm suy giảm chức năng miễn dịch của cơ thể và khiến quá trình chuyển hóa sắc tố trở nên bất thường, khiến melanin dễ lắng đọng trên bề mặt da hơn.
Vành mắt có quầng thâm đen
Ảnh minh họa.
Sự rối loạn chuyển hóa của melanin do bệnh gan gây ra sẽ dễ dẫn đến hình thành các quầng thâm xung quanh mắt. Không những thế, bệnh gan cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng hoạt động bình thường của hệ thống nội tiết, dẫn đến các vấn đề về da như mụn và nám.
Các tĩnh mạch vùng bụng nổi màu xanh đen, sưng lên
Trong những trường hợp bình thường, tĩnh mạch vùng bụng sẽ không nổi rõ ra bên ngoài, hầu như không nhìn rõ. Nhưng khi cơ thể xuất hiện bệnh gan, tĩnh mạch vùng bụng vận chuyển máu có thể bị chặn, từ đó dẫn đến triệu chứng giãn tĩnh mạch, có thể nhìn thấy tĩnh mạch màu xanh đen nổi lên trên da bụng. Đặc biệt là ở những bệnh nhân bị xơ gan, cổ trướng thì dấu hiệu này sẽ rất rõ ràng.
Ngoài ra một số dấu hiệu cho thấy chức năng gan suy yếu, bạn không nên bỏ qua là:
-Da nổi mẩn ngứa
Một trong những chức năng quan trọng của gan là thải độc, giúp cơ thể chống lại các yếu tố độc hại như rượu bia, thực phẩm nhiễm độc, thuốc uống... bằng cách chuyển hóa, làm giảm độc tính, biến các chất độc thành chất không độc hoặc ít độc hơn rồi thải ra ngoài qua phân và nước tiểu.
Do vậy, một khi chức năng gan bị suy giảm, khả năng này cũng giảm theo, làm chất độc tích tụ lại và đào thải qua da. Các triệu chứng bộc phát như nổi mẩn ngứa, mụn nhọt, phát ban từng mảng. Triệu chứng này dễ gây lầm tưởng với dị ứng da thông thường.
-Vàng da
Đây là dấu hiệu khá đặc trưng khi chức năng gan suy giảm. Vàng da là triệu chứng nặng cho thấy có tổn thương tắc mật trong hoặc ngoài gan. Bilirubin do gan sản xuất bình thường được dự trữ ở túi mật sau đó đổ vào tá tràng giúp tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, nếu có tình trạng tổn thương gan và đường mật, bilirubin thay vì đổ vào tá tràng sẽ được ứ đọng và hấp thu vào máu gây vàng da, vàng mắt. Những bộ phận có thể thấy rõ màu vàng là kết mạc của mắt, lòng bàn tay, bàn chân và niêm mạc lưỡi.
-Hơi thở có mùi
Gan bị tổn thương sẽ không đào thải hết các chất độc như nitơ, urê, ammonia... Những chất độc này đi tới các cơ quan khác trong cơ thể, bao gồm cả phổi, làm cho hơi thở có mùi khó chịu.
-Phân và nước tiểu đổi màu
Thay đổi màu sắc phân và nước tiểu là một dấu hiệu của bệnh gan ở giai đoạn nặng. Tổn thương nhu mô gan gây tắc mật trong gan dẫn đến hấp thu nhiều bilirubin vào máu, sau đó thải ra nước tiểu nhiều hơn bình thường, lượng bilirubin khiến nước tiểu có màu vàng sậm.
Tương tự, bình thường trong ruột, vi khuẩn chuyển hóa bilirubin thành urobilinogen, sau đó phần lớn được chuyển hóa thành stercobilin làm cho phân màu vàng. Tuy nhiên, khi tổn thương tắc mật hoàn toàn lượng stercobilin trong phân rất ít nên phân người bệnh có màu xám nhạt hoặc bạc màu.
-Bụng to bất thường
Ảnh minh họa.
Đây là dấu hiệu của tình trạng xơ gan mất bù, một biến chứng nặng của bệnh gan mạn tính. Lúc này, sức khỏe của người bệnh giảm sút. Bụng người bệnh bắt đầu to do sự tích tụ dịch cổ trướng ở khoang bụng, khiến bụng to dần theo thời gian, căng nhẵn, có những mạch nổi lên ở phần bụng dưới, gây đau tức, khó thở và nặng nề cho bệnh nhân.
Nguyên nhân của biểu hiện trên là do gan bị suy giảm trầm trọng nên chức năng tổng hợp protein, lọc máu của gan cũng bị ảnh hưởng đáng kể. Áp lực thủy tĩnh lên mao mạch tăng, làm nước và các chất bị đẩy ra ngoài khỏi lòng mạch.
Trong khi đó, áp lực keo cũng giảm (do albumin huyết tương giảm) nên không giữ được nước và các chất trong lòng mạch, làm chúng thoát ra khoang màng bụng, hình thành cổ trướng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra sự tổn thương nặng nề ở gan như viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan.
Minh Hoa (t/h)
