Hầu hết các bệnh về đường hô hấp, như cảm lạnh và cúm, xảy ra vào những tháng mùa đông. Một nghiên cứu năm 2022 lưu ý rằng phản ứng miễn dịch bên trong mũi bị ức chế trong thời tiết lạnh hơn, khiến các bệnh về đường hô hấp kể trên có nhiều khả năng xảy ra hơn, theo chuyên trang y tế Healthline.
Tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và là giáo sư y khoa tại Đại học Vanderbilt ở Tennessee, Mỹ, nói với Healthline rằng không gian chật hẹp cũng là một yếu tố.
Tiến sĩ Schaffner cho biết: "Chúng ta ở trong nhà nhiều hơn vào mùa đông khi thời tiết rét ở bên ngoài. Để tăng thêm sự gần gũi, chúng ta đi cũng hay tụ tập với gia đình và bạn bè vào thời điểm này trong năm. Những tiếp xúc gần này tạo ra nhiều cơ hội cho các loại virus đường hô hấp lây từ người sang người”.
Ngoài ra, virus rhino và virus cúm gây ra các bệnh về đường hô hấp có xu hướng lây nhiễm lâu hơn trong thời tiết lạnh và khô.
Tiến sĩ Schaffner giải thích: “Mùa đông là thời điểm độ ẩm thấp và nghiên cứu đã chứng minh rằng các hạt virus lơ lửng trong không khí lâu hơn ở độ ẩm thấp, do đó làm tăng khả năng lây nhiễm cho người khác”.
Một chế độ ăn cân bằng trong suốt cả năm sẽ giúp mọi người duy trì sức khỏe tổng thể, nhưng một chế độ ăn bổ dưỡng có thể đặc biệt quan trọng trong những tháng mùa đông.
“Một chế độ ăn đầy đủ các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, chẳng hạn như rau, trái cây và các loại hạt, có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi tình trạng căng thẳng oxy hóa có thể gây hại cho chức năng miễn dịch”, Serena Poon, một chuyên gia dinh dưỡng Mỹ, cho biết.
Bác sĩ David Cutler, làm việc tại Trung tâm Y tế Providence Saint John ở Santa Monica, Mỹ, cho biết không có một công thức đơn giản nào để xây dựng chế độ ăn uống tốt nhất cho mùa đông.
“Mặc dù không có ‘thực phẩm tốt nhất’ nào giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, nhưng có nhiều hướng dẫn về chế độ ăn uống đáng để tuân theo để có được chế độ dinh dưỡng tốt. Điều quan trọng không phải là tìm kiếm một loại thực phẩm lý tưởng duy nhất mà là có một chế độ ăn uống cân bằng”, bác sĩ Cutler nói với Healthline.
Theo các chuyên gia được Healthline phỏng vấn, có một số nhóm thực phẩm quan trọng cần được tăng cường trong những tháng mùa đông để duy trì khả năng miễn dịch, phòng tránh bệnh. Sau đây là một số ví dụ.
3 thực phẩm tốt nhất cho hệ miễn dịch mùa đông
Rau
Rau chứa nhiều vitamin và khoáng chất.
Một số loại rau củ có xu hướng phát triển tốt hơn vào những tháng mùa đông, ví dụ như cà rốt, bắp cải, củ cải… Các loại rau củ này là nguồn cung cấp vitamin A, C và K dồi dào.
Chuyên gia dinh dưỡng Poon gợi ý bổ sung thêm khoai lang. Cô cho biết chúng có thể giúp giảm căng thẳng và tăng cường hệ thống miễn dịch. Bạn có thể thử làm món súp với nhiều loại rau - một lựa chọn lành mạnh cho mùa đông.
Trái cây
Một số loại trái cây giàu vitamin C đặc biệt tốt cho hệ miễn dịch.
Cam, quýt, bưởi và chanh là những loại trái cây họ cam quýt rất giàu vitamin C.
Các chuyên gia dinh dưỡng lưu ý rằng vitamin C cũng có thể có trong bông cải xanh, quả mọng và cà chua. Ớt chuông đỏ là một thực phẩm khác giàu vitamin C.
Bác sĩ Cutler nói thêm rằng nhiều loại trái cây chứa các khoáng chất và chất chống oxy hóa quan trọng.
Ngoài các loại trái cây họ cam quýt, chuyên gia dinh dưỡng Poon gợi ý nên đưa táo vào chế độ ăn uống mùa đông vì chúng chứa chất xơ và chất chống oxy hóa. Cô cũng gợi ý thêm một ít nước cốt chanh vào nước lọc để uống hằng ngày.
Các loại hạt, chất béo lành mạnh và gia vị
Các loại hạt chứa nhiều chất béo lành mạnh.
Các loại hạt, đặc biệt là hạnh nhân, có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.
Các loại hạt chứa nhiều vitamin E và chất béo lành mạnh. Ngoài ra, người lớn chỉ cần một nắm hạt để có được lợi ích đáng kể cho sức khỏe.
Bác sĩ Cutler cho biết quả óc chó, hạt lanh và cá béo là nguồn cung cấp chất béo lành mạnh dồi dào. Ông cũng lưu ý rằng các loại protein nạc như cá, gia cầm, các loại đậu, đậu phụ có thể cung cấp các axit amin thiết yếu.
Ông nói thêm: "Thực phẩm lên men như sữa chua, kefir, dưa cải bắp và kim chi rất giàu lợi khuẩn hỗ trợ sức khỏe đường ruột, có liên quan chặt chẽ đến chức năng miễn dịch".
Chuyên gia dinh dưỡng Poon lưu ý rằng quả bơ là một nguồn cung cấp chất béo lành mạnh khác. Bên cạnh đó, cô gợi ý các loại gia vị là những thực phẩm tuyệt vời cho mùa đông.
“Các loại gia vị như tỏi, nghệ và hạt thìa là đen có thể được sử dụng trong nấu ăn hoặc dưới dạng thực phẩm bổ sung để hỗ trợ khả năng chống lại bệnh tật của cơ thể”, cô nói. “Những loại gia vị này cũng có đặc tính làm ấm”.
Thực phẩm bổ sung có thể giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch nhưng không nên thay thế chất dinh dưỡng mà bạn nhận được từ chế độ ăn uống lành mạnh.
Nếu bạn bị cúm, có những loại thực phẩm có thể giúp bạn phục hồi, ví dụ:
- súp gà
- tỏi
- thực phẩm giàu vitamin D (ví dụ: cá hồi, sữa)
- trái cây và rau quả có vitamin C (ví dụ: cam, ớt chuông đỏ hoặc xanh, bông cải xanh, nước cốt chanh)
- sữa chua.
