Chuyện chọn trường mầm non cho một đứa trẻ đôi khi không chỉ là quyết định của bố mẹ, mà còn kéo cả ông bà, họ hàng vào "cuộc họp gia đình" căng như dây đàn. Có nhà tranh luận suốt mấy tiếng đồng hồ, phe công lập khẳng định con cần nề nếp, phe tư thục quả quyết phải đầu tư môi trường hiện đại từ sớm. Thậm chí, mỗi người còn có lý lẽ, dẫn chứng riêng, khiến câu chuyện tưởng đơn giản bỗng hóa thành “trận chiến” không hồi kết.
Đặc biệt với những gia đình có con đầu lòng, việc cân nhắc giữa công lập và tư thục giống như đứng giữa hai ngã rẽ, mỗi bên đều có điểm mạnh và hạn chế riêng. Tiền học, chất lượng giáo dục, môi trường nuôi dưỡng, sự quan tâm của giáo viên… tất cả đều trở thành chủ đề tranh luận. Dưới đây là ba góc nhìn tiêu biểu từ ba kiểu phụ huynh, hé lộ lý do vì sao họ lựa chọn như vậy.
1. Phụ huynh “ưu tiên sự an toàn và nề nếp” - Nghiêng về công lập
Với những bố mẹ thuộc nhóm này, mầm non công lập được xem là lựa chọn ổn định, ít rủi ro. Điều đầu tiên họ nhìn vào là môi trường và nề nếp kỷ luật. Các trường công lập thường có đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm, đã gắn bó nhiều năm trong nghề và được đào tạo bài bản theo chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Lịch học, chế độ ăn, giờ giấc đều theo quy định chặt chẽ, giúp trẻ hình thành thói quen từ sớm.
Ngoài ra, mức học phí ở mầm non công lập thường thấp hơn khá nhiều so với tư thục, phù hợp với những gia đình có thu nhập trung bình. Các phụ huynh này cũng đánh giá cao việc con được hòa nhập với nhiều bạn bè đến từ các hoàn cảnh khác nhau, tạo nên môi trường đa dạng và gần gũi.
Tuy nhiên, nhóm này cũng hiểu rõ một số hạn chế. Sĩ số lớp công lập thường đông, mỗi cô phải chăm nhiều bé, nên sự quan tâm cá nhân dành cho từng trẻ khó được đảm bảo. Cơ sở vật chất ở một số nơi còn hạn chế, chưa nhiều hoạt động trải nghiệm hay chương trình tiếng Anh sớm. Nhưng với họ, việc con được rèn nền nếp và gắn bó lâu dài với môi trường ổn định vẫn là ưu tiên hàng đầu.

Chuyện chọn trường mầm non cho con chưa bao giờ là một quyết định dễ dàng.
2. Phụ huynh “đầu tư cho tương lai từ sớm” - Ưu tiên tư thục
Nhóm này tin rằng những năm đầu đời là giai đoạn vàng để phát triển trí tuệ và kỹ năng xã hội. Họ thường chọn trường tư thục hoặc quốc tế, nơi có cơ sở vật chất hiện đại, lớp học ít học sinh và phương pháp giáo dục đa dạng. Nhiều trường tư áp dụng các phương pháp như Montessori, Reggio Emilia, STEM cho trẻ, kết hợp cùng tiếng Anh với giáo viên nước ngoài.
Họ cho rằng việc cho con tiếp xúc sớm với ngoại ngữ, công nghệ và các kỹ năng mềm sẽ tạo lợi thế dài hạn. Thêm vào đó, sĩ số nhỏ giúp giáo viên dễ theo sát từng bé, nhận biết và phát triển thế mạnh riêng. Các hoạt động ngoại khóa, nghệ thuật, thể thao cũng được đầu tư bài bản, giúp trẻ khám phá sở thích và tự tin hơn.
Tất nhiên, học phí là điều khiến nhiều gia đình phải cân nhắc. Các trường tư chất lượng cao thường có chi phí gấp nhiều lần công lập, chưa kể những khoản phụ phí cho ngoại khóa hay dịch vụ bổ sung. Ngoài ra, không phải trường tư nào cũng duy trì được chất lượng giảng dạy đồng đều, nên phụ huynh cần tìm hiểu kỹ trước khi chọn. Với nhóm này, chi phí cao là một khoản đầu tư, miễn là con được hưởng môi trường học tập tốt nhất ngay từ đầu.
3. Phụ huynh “chọn giải pháp dung hòa” - Linh hoạt giữa công và tư
Đây là nhóm phụ huynh không tuyệt đối nghiêng hẳn về một phía. Họ xem xét tình hình thực tế, điều kiện tài chính, nhu cầu phát triển của con và các yếu tố thuận tiện như khoảng cách từ nhà đến trường. Có gia đình cho con học công lập trong những năm đầu để tiết kiệm chi phí, sau đó chuyển sang tư thục khi con bắt đầu cần chương trình học chuyên sâu hoặc ngoại ngữ. Ngược lại, cũng có bố mẹ cho con học tư thục từ 2 đến 4 tuổi để con được chăm sóc kỹ, rồi chuyển sang công lập để hòa nhập cộng đồng và chuẩn bị cho tiểu học.
Nhóm này thường cân bằng giữa mong muốn con được trải nghiệm môi trường hiện đại và nhu cầu rèn luyện tính kỷ luật, khả năng thích nghi. Họ cũng chủ động tham gia vào việc giáo dục con ở nhà, không đặt toàn bộ gánh nặng lên nhà trường. Với họ, công hay tư chỉ là một phần, yếu tố quyết định vẫn là sự đồng hành của gia đình.

Với những gia đình có con đầu lòng, việc cân nhắc giữa trường công lập và tư thục giống như đứng giữa hai ngã rẽ, mỗi bên đều có điểm mạnh và hạn chế riêng.
Không có câu trả lời chung cho mọi gia đình trong việc chọn mầm non công lập hay tư thục. Mỗi kiểu phụ huynh đều có lý do riêng, xuất phát từ điều kiện kinh tế, quan điểm giáo dục và tính cách của con. Công lập mang đến sự ổn định, nề nếp với chi phí hợp lý. Tư thục mở ra môi trường hiện đại, phương pháp tiên tiến và sự quan tâm cá nhân nhiều hơn. Còn lựa chọn dung hòa cho phép gia đình linh hoạt, kết hợp ưu điểm của cả hai bên.
Điều quan trọng nhất là bố mẹ cần lắng nghe, quan sát và hiểu con để biết môi trường nào giúp con phát triển toàn diện, hạnh phúc và tự tin. Bởi trường học chỉ là một phần, chính gia đình mới là nơi tạo nên nền tảng vững chắc cho những bước đi đầu tiên của trẻ.