Nhiều người ngoài nghề có thể nghĩ rằng làm giáo viên là một công việc nhẹ nhàng, ổn định, có nhiều kỳ nghỉ và không quá áp lực. Nhưng chỉ những người trong nghề mới thực sự hiểu những khó khăn và thách thức nhiều giáo viên phải đối mặt hàng ngày.
Bên cạnh công việc giảng dạy, áp lực của giáo viên còn đến từ những yêu cầu ngoài chuyên môn. Đối với tôi, các công tác hành chính như báo cáo, lập kế hoạch, tham gia hoạt động ngoài giờ, kiểm tra tài liệu và hàng loạt công việc khác chiếm tới hơn 60% thời gian của một giáo viên.
Ngoài ra, việc chuẩn bị bài giảng liên tục, số lượng bài tập cần chấm mỗi học kỳ khiến nhiều giáo viên dễ rơi vào trạng thái kiệt sức. Bên cạnh đó, những kỳ vọng của phụ huynh, áp lực từ học sinh và yêu cầu nâng cao chất lượng dạy học càng làm tăng gánh nặng tinh thần đối với nhiều giáo viên.
Là một nhà giáo lâu năm, tôi luôn trăn trở về việc làm sao để giữ vững đam mê và tinh thần nhiệt huyết trong suốt sự nghiệp giảng dạy. Một lần, tôi hỏi DeepSeek - một chatbox trí tuệ nhân tạo nổi tiếng: " Làm thế nào để giáo viên có thể giữ được 'lửa nghề' cho đến khi nghỉ hưu? ".

Khi nhận được câu hỏi về cách giúp giáo viên duy trì niềm đam mê với nghề, DeepSeek đã đưa ra cho tôi một số lời khuyên thiết thực. Câu trả lời Deepseek đưa ra khiến tôi phải suy ngẫm và đồng thời cảm thấy được an ủi phần nào. Dưới đây là 5 gợi ý được Deepseek đề xuất, giúp giáo viên tìm thấy sự cân bằng trong công việc và cuộc sống.
1. "Lười biếng" một cách thông minh
Giáo viên cần biết cách phân chia nhiệm vụ hợp lý, không nên cố gắng làm tất cả mọi thứ. Bạn có thể cùng đồng nghiệp chia sẻ về các công việc hành chính để giảm bớt áp lực. Hơn nữa, việc đặt ra giới hạn rõ ràng giữa công việc và cuộc sống cá nhân cũng quan trọng không kém.
Chẳng hạn, giáo viên có thể quy định chỉ trả lời tin nhắn phụ huynh vào một khung giờ nhất định để bảo vệ thời gian riêng tư của mình.
Trong công tác giảng dạy, giáo viên có thể tận dụng tài nguyên sẵn có như thư viện, giáo án dùng chung để giảm bớt khối lượng công việc trong quá trình chuẩn bị bài giảng. Việc ứng dụng công nghệ vào việc chấm bài như sử dụng phần mềm quét mã cho bài kiểm tra trắc nghiệm, chọn phương pháp chấm điểm theo mẫu đối với bài kiểm tra tự luận sẽ giúp tiết kiệm thời gian đáng kể.

2. Giữ vững tinh thần, tránh bị cuốn vào vòng xoáy tiêu cực
Một trong những thách thức lớn nhất đối với giáo viên là sự căng thẳng tâm lý. Khi đối mặt với những lời phàn nàn của phụ huynh hoặc áp lực từ học sinh, giáo viên cần học cách giữ vững tinh thần, không tự trách mình quá mức. Việc xây dựng "bức tường lửa cảm xúc" sẽ giúp giáo viên không bị cuốn vào những tiêu cực từ bên ngoài.
Ngoài ra, giáo viên nên chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ tâm lý thông qua các dịch vụ tư vấn hoặc tham gia các hội nhóm tư vấn khác nhau. Đồng thời, việc chia sẻ những khó khăn với đồng nghiệp cũng có thể giúp bạn giảm bớt áp lực và tìm ra giải pháp hiệu quả hơn.
3. Chăm sóc sức khỏe thể chất để duy trì năng lượng
Không chỉ đòi hỏi trí lực, công việc giảng dạy còn ảnh hưởng trực tiếp đối với phương diện thể chất. Giáo viên thường xuyên phải đứng giảng bài, cúi xuống sửa bài tập và làm việc trên máy tính trong thời gian dài. Vì vậy, việc chăm sóc sức khỏe là rất quan trọng.
Bạn có thể tận dụng những khoảng thời gian ngắn trong ngày để tập thể dục, như thực hiện các bài tập cổ tay, vai gáy hoặc đi bộ nhanh trong giờ nghỉ. Ngoài ra, chế độ ăn uống hợp lý, sử dụng các loại thực phẩm tốt cho giọng nói và bảo vệ mắt bằng kính chống ánh sáng xanh cũng là những điều cần lưu ý.
4. Mở rộng cơ hội phát triển cá nhân
Bên cạnh công việc giảng dạy, giáo viên có thể tìm kiếm những cơ hội phát triển khác để tạo sự cân bằng trong cuộc sống. Ví dụ, giáo viên có thể viết sách, viết blog hoặc làm nội dung giáo dục trên các nền tảng trực tuyến. Những hoạt động này không chỉ có thể tăng thu nhập mà còn giúp giáo viên tìm thấy niềm vui, động lực mới trong công việc.
Ngoài ra, việc theo đuổi những sở thích cá nhân như hội họa, âm nhạc, làm vườn hay nuôi thú cưng,... cũng giúp giáo viên giảm căng thẳng và duy trì tinh thần tích cực.

5. Thúc đẩy thay đổi môi trường làm việc
Bên cạnh việc tự điều chỉnh bản thân, giáo viên cũng có thể góp phần thúc đẩy thay đổi môi trường làm việc thông qua tiếng nói tập thể. Việc đề xuất giảm tải các công tác không liên quan đến giảng dạy, áp dụng chế độ làm việc hợp lý hoặc bảo vệ quyền lợi theo quy định của pháp luật là điều cần thiết.
Chẳng hạn, nếu bạn có vấn đề về sức khỏe, bạn có thể nộp đơn xin giảm giờ dạy học hoặc chuyển sang vị trí làm việc khác dựa trên báo cáo khám bệnh. Điều này sẽ giúp tạo ra những thay đổi tích cực, giúp giáo viên giảm tải bớt áp lực từ công việc.