Rõ phương án quản lý thuế hộ kinh doanh sau khi xóa thuế khoán từ 2026

Bộ Tài chính sẽ xây dựng mô hình phân nhóm theo quy mô doanh thu để xác định phương pháp tính thuế và ngưỡng doanh thu khi hộ kinh doanh bỏ thuế khoán, chuyển sang thuế kê khai.

Từ ngày 1/1/2026, ngành thuế chính thức xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh. Ảnh: Linh Huỳnh.

Đây là một trong loạt giải pháp được Bộ Tài chính, Cục Thuế đưa ra trong Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán" vừa được ban hành.

Phân nhóm theo quy mô doanh thu

Theo đó, về thể chế, chính sách, Bộ Tài chính sửa đổi Luật Quản lý thuế và văn bản hướng dẫn bãi bỏ hình thức thuế khoán; các nghị định, thông tư hướng dẫn được rà soát để sửa đổi, đảm bảo triển khai đồng bộ và đạt kết quả.

Cơ quan này đồng thời sửa đổi chính sách thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng và các văn bản quy định, hướng dẫn thi hành theo hướng điều chỉnh ngưỡng doanh thu không chịu thuế phù hợp thực tiễn; sửa đổi phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân đối với hộ kinh doanh có quy mô lớn tương đương với doanh nghiệp nhỏ, vừa sao cho tương đồng với thuế thu nhập doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, Bộ cũng xem xét áp dụng thuế thu nhập cá nhân trên thu nhập (doanh thu trừ chi phí) cho những hộ kinh doanh có đầy đủ sổ sách, nhằm khuyến khích minh bạch hóa chi phí, đầu tư mở rộng kinh doanh mà không bị thiệt thòi so với doanh nghiệp; bổ sung quy định miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân để khuyến khích đổi mới sáng tạo, thúc đẩy kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5.

Song song, Bộ Tài chính sẽ rà soát, sửa đổi Luật phí và lệ phí, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ; đề xuất xây dựng Luật kinh doanh cá thể để cụ thể hóa các chính sách quy định tại Nghị quyết số 68-NQ/TW, Thông tư số 88 ngày 11/10/2021, Thông tư số 132/2018, Thông tư số 133/2016.

Mô hình quản lý thuế mới theo hướng phân nhóm theo quy mô doanh thu để xác định phương pháp tính thuế, ngưỡng doanh thu để áp dụng hóa đơn điện tử máy tính tiền cũng được Bộ Tài chính nghiên cứu triển khai. Theo đó, mô hình sẽ định hình rõ vai trò, chức năng các bộ phận trong cơ quan thuế trong quản lý hộ kinh doanh, tránh bỏ trống hoặc chồng chéo nhiệm vụ khi thay đổi phương thức quản lý.

Quy trình quản lý, kiểm tra thuế theo phương thức kê khai, kiểm tra thuế tại cơ quan thuế và hộ kinh doanh cũng sẽ được xây dựng lại, phù hợp với chương trình tổng thể tái thiết kế quy trình ngành thuế.

Mục tiêu cắt giảm 30% thủ tục hành chính

Bộ Tài chính cho biết sẽ đổi mới và đa dạng hóa công tác tuyên truyền, hỗ trợ hộ kinh doanh trước và trong giai đoạn chuyển đổi sang thuế kê khai, phù hợp từng ngành nghề, quy mô; xây dựng tài liệu đào tạo hướng dẫn chế độ kế toán đơn giản; ứng dụng công nghệ hiện đại như AI, chatbot để nâng cao chất lượng hỗ trợ, đảm bảo phản hồi nhanh, chính xác và thuận tiện.

Bộ Tài chính đặt mục tiêu cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục và chi phí tuân thủ, tiếp tục giảm mạnh trong các năm tiếp theo; tăng cường cung cấp dịch vụ thuế điện tử và hướng tới tờ khai thông minh có gợi ý sẵn dữ liệu doanh thu từ hệ thống hóa đơn, tạo thuận lợi và giảm chi phí tuân thủ cho hộ kinh doanh.

Công tác giám sát tuân thủ thuế sẽ được đẩy mạnh theo phương pháp quản lý rủi ro, phát hiện vi phạm, phòng chống gian lận thương mại. Bộ sẽ siết chặt kiểm tra hóa đơn, ngăn chặn mua bán hóa đơn, đồng thời xây dựng chương trình kiểm tra theo chuyên đề, ngành nghề, địa bàn.

Song song đó, Bộ sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp thu nợ hiệu quả và áp dụng biện pháp cưỡng chế phù hợp. Đối với lĩnh vực thương mại điện tử, cơ quan này đang nghiên cứu cơ chế quản lý thuế riêng, đảm bảo phù hợp với đặc thù hoạt động trực tuyến.

Tăng cường ứng dụng công nghệ số nhằm đảm bảo 100% hộ kinh doanh có thể thực hiện các thủ tục bằng phương thức điện tử một cách dễ dàng.

Đặc biệt, Bộ Tài chính sẽ cung cấp miễn phí hoặc với chi phí thấp các nền tảng số, phần mềm kế toán cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ, nhằm khuyến khích chuyển đổi số và hỗ trợ kê khai thuế thuận tiện hơn. Hệ thống tính thuế tự động từ dữ liệu hóa đơn điện tử cũng sẽ được triển khai, giúp giảm gánh nặng kê khai và tăng độ chính xác trong tính thuế.

Cơ quan này cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý rủi ro khi xây dựng cơ sở dữ liệu hộ kinh doanh với các bên liên quan, đảm bảo giám sát chặt chẽ hoạt động của hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán, tạo nền tảng cho quản lý hiện đại, chống thất thu; hệ thống công nghệ thông tin của ngành thuế sẽ được nâng cấp toàn diện.

Bộ Tài chính cho biết sẽ hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương để triển khai đồng bộ chính sách và giải pháp kỹ thuật, quản lý thuế hộ kinh doanh hiệu quả sau khi bỏ thuế khoán. Đặc biệt, phối hợp với Bộ Công an trong việc chuẩn hóa mã số thuế cá nhân, thống nhất sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế nhằm tăng tính chính xác và minh bạch.

Tri Thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.

Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.